Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) darbe girişimine ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna (TMSF) devredilen şirket sayısı 885 olurken, söz konusu şirketlerin aktif büyüklüğü 60 milyar liraya dayandı.
FETÖ’nün darbe girişimine ilişkin soruşturma kapsamında sahipleri ya da yöneticileri gözaltına alınıp tutuklanan bazı şirket ya da ticari işletmelerde, yayımlanan Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) doğrultusunda Eylül 2016’dan itibaren kayyumların yetkileri TMSF’ye devredildi.
Alınan bilgiye göre, soruşturma kapsamında bugüne kadar aralarında Boydak, Koza İpek, Aydınlı Giyim, Uğur Soğutma gibi şirketlerin de bulunduğu Türkiye’nin 38 kentinden 885 şirkette kayyumların yetkileri TMSF’ye devredildi veya Fon, bu şirketlere kayyum olarak atandı.
Ayrıca, TMSF 123 şirkete pay kayyumu, 108 gerçek kişinin de mal varlıklarına kayyum atadı.
Şirketlerin aktif büyüklüğü yüzde 16 arttı
TMSF, şirket yönetme tecrübesi ve Bankacılık Kanunu’ndaki yetkilerini kullanarak, kayyum olarak yönettiği şirketlerde çalışanların mağdur olmamaları ve istihdamın olumsuz etkilenmemesi için gerekli tedbirleri aldı.
Fon, yargılama veya satış/tasfiye işlemleri sonuçlanıncaya kadar kayyum olduğu şirketlerin “basiretli tacir” gibi yönetilmesini sağlamayı, bu şirketlerin öz kaynaklarını, istihdamlarını ve değerlerini kaybetmeden milli ekonomiye geri kazandırılmasını hedefledi.
Bu kapsamda şirketlerin TMSF’ye devrolmasından bugüne kadar öz kaynakları yüzde 10, ciroları yüzde 24, aktif büyüklükleri yüzde 16 artarken, karlılıkları da büyük oranda yükseldi.
Böylece 885 şirketin, 31 Mart itibarıyla toplam aktif büyüklüğü 58,98 milyar lira, öz kaynak toplamı 22,56 milyar lira, ciro toplamı 7,93 milyar lira ve güncel dönem karı 0,98 milyar lira seviyesinde gerçekleşti. Şirketlerde istihdam edilen kişi sayısı ise 44 bin 540 oldu.
Öte yandan, Asya Katılım Bankası AŞ nezdinde bulunan sigorta kapsamındaki hak sahiplerine TMSF tarafından 974 milyon 402 bin 305,79 liralık ödeme yapıldı.
Satışa hazırlanan şirketler var
FETÖ’nün darbe girişimine ilişkin soruşturma kapsamında, TMSF’den 672 sayılı KHK ile 12 kişi, 683 sayılı KHK ile de 3 kişi olmak üzere toplam 15 kişi kamu görevinden çıkartıldı. Bununla birlikte 683 sayılı KHK ile kamu görevinden çıkartılan 2 kişi, yapılan soruşturma ve Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Kararı çerçevesinde görevlerine iade edildi.
FETÖ bağlantısı olduğu tespit edilen şirketlerden bugüne kadar 4’ünde hisse, birinde ise ticari ve iktisadi bütünlük satışı yapıldı.
Halihazırda ticari iktisadi bütünlük yoluyla satışa hazırlanan şirketler bulunurken, değerleme ve ihale süreçleri devam ediyor.
En büyük 4 şirkette 22 bine yakın kişi istihdam ediliyor
KHK’lar kapsamında TMSF’ye devredilen ya da Fon’un kayyum olarak atandığı şirketler arasında en büyükleri Boydak, Koza İpek, Aydınlı Giyim ve Uğur Soğutma olarak öne çıkıyor.
Boydak’ın, TMSF’ye devrinden bu yana aktif büyüklüğü yüzde 47 artarak 11,28 milyar liraya yükseldi. Bu dönemde aktif büyüklük, Koza-İpek’te yüzde 44 artarak 7,66 milyar liraya, Aydınlı Giyim’de yüzde 84 yükselerek 4,49 milyar liraya ulaştı. Uğur Soğutma’nın aktif büyüklüğü ise yüzde 28 artışla 2,63 milyar lira oldu.
Söz konusu 4 şirketin toplam aktifi 26 milyar lirayı aştı ve TMSF yönetimindeki 885 şirketin aktifinin yüzde 44,2’sini karşıladı.
Çalışan sayısı açısından bakıldığında, devir tarihinden bu yana Boydak’ta yüzde 1’lik düşüşle 12 bin 62’ye gerilerken, Koza İpek’te yüzde 32’lik artışla 2 bin 311’e ulaştı. Aydınlı Giyim’de istihdam edilen kişi sayısı TMSF’ye devir öncesi 3 bin 872 iken, bu rakam mevcutta 5 bin 9’a yükseldi. Aynı dönemde Uğur Soğutma’daki çalışan sayısı ise yüzde 7’lik yükselişle 2 bin 485 oldu. Bu da en büyük 4 şirkette istihdam edilen kişi sayısının 22 bine yakın olduğunu ortaya koydu.
Ciro rakamları Boydak, Koza İpek, Aydınlı Giyim ve Uğur Soğutma’da sırasıyla yüzde 23, yüzde 124, yüzde 48 ve yüzde 24 artış kaydetti. Böylece 31 Mart itibarıyla ciro; Boydak’ta 2,85 milyar lira, Koza İpek’te 0,49 milyar lira, Aydınlı Giyim’de 0,69 milyar lira ve Uğur Soğutma’da 0,38 milyar lira düzeyinde gerçekleşti.