İran’da 22 yaşındaki Mahsa Emini’nin gözaltında vefatının akabinde başlayan şovlar yaklaşık bir aydır devam ediyor Escort Karşıyaka
İran sokaklarında üniversite öğrencilerinin ve emekçilerin de katıldığı şovlarda sloganların tonu artarken idarenin açıklamaları ve polisin müdahalesi sertleşiyor
GÖSTERİLER NASIL BAŞLADI
Tahran’da 13 Eylül’de ahlak polisi olarak bilinen İrşad devriyeleri Karşıyaka escort tarafından başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle gözaltına alındıktan sonra kötüleşerek hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Emini’nin 16 Eylül’de hayatını yitirmesi ülkede infiale yol açtı
Amini’nin 17 Eylül’de memleketi Sakkız kentindeki cenaze Karşıyaka escort bayan merasimi sonrasında başlayan şovlar ülkenin birçok kentine yayıldı
GÖSTERİCİLERİN TALEPLERİ NELER
İlk günlerde Ahlak Polisi ve zorunlu başörtüsü uygulamasına karşı başlayan aksiyonlar daha sonra rejim zıddı şovlara dönüştü
Sokaklara çıkan protestocular Kadın Ömür Özgürlük sloganlarının yanı sıra ülke önderi Ali Hamaney’i amaç alan Kahrolsun Diktatör sloganları attı
ÜLKE YÖNETİCİLERİNİN YANSISI NE OLDU
İran başkanı Hamaney 3 Ekim’de yaptığı açıklamada protestolardan ABD ve İsrail’i sorumlu tuttu
Batılı güçlerin İran’ı rejim muhalifleri üzerinden parçalamayı hedeflediklerini savunan Hamaney Bu isyanlar ABD ve siyonist İsrail rejiminin bir projesidir Onlardan maaş alan yurt dışındaki kimi İranlı hainler onlara yardım ettiler ‘İran’a saldırma ve rejimi değiştirme gayesinde değiliz’ açıklaması yapan düşmanların bâtın amacı ülkede isyan çıkarıp itimat ortamını yok ederek birtakım heyecanlı tipleri tahrik etmektir dedi
İran Hükümet Sözcüsü Ali Bahadori Cehromi de dün yaptığı açıklamada ülke genelindeki protestoları örgütlü ve terörist eylemler olarak nitelendirdi
Cehromi Bazı örgütlü ve terör teşebbüsler şunu ortaya koymuştur ki İran düşmanı ve zıtları halkın hukuk güvenlik ve huzuruna ziyan vermek için her konjonktüre uygun proje üretmektedirler tabirlerini kullandı
GÖSTERİLERDE KAÇ KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ
Norveç merkezli İran İnsan Hakları Kurumunun 12 Ekim’de yayımladığı raporda Emini’nin vefatı sonrasında başlayan sokak şovlarında emniyet güçlerinin müdahalesi sonucu 201 protestocunun hayatını kaybettiği aktarıldı
Ülkedeki 31 eyaletten 18’sine dair sayıların yer aldığı raporda en çok can kaybının Sünni nüfus yoğunluklu Sistan Beluçistan eyaletinde olduğu belirtildi
Raporda Sistan Beluçistan eyaletinde 93 Mazenderan’da 28 Kürdistan eyaletinde 14 Gilan ve Batı Azerbaycan’da on ikişer Tahran’da 11 Kirmanşah’ta 8 Elborz’da 5 Horasan ı Rezevi ve İsfahan’da üçer Kazvin Kohgiluye Buyer Ahmed Zencan ve Doğu Azerbaycan’da ikişer İylam Buşehr Simnan ve Huzistan’da birer göstericinin hayatını yitirdiği kaydedildi
Gösterilerde en çok can kaybının olduğu Sistan Beluçistan eyaletinin Zahidan kentinde Sünnilere ilişkin Mekki Mescidi’nde 30 Eylül’de cuma namazı sonrası düzenlenen protestolarda emniyet güçlerinin açtığı ateş sonucu Beluç Aktivistler Örgütüne nazaran 42 kişi hayatını kaybetti bu sayı sonraki günlerde yaralananlardan kimilerinin hayatını kaybetmesi ve devam eden sokak şovlarına emniyet güçlerinin müdahalesiyle 95’e kadar yükseldi
GÖSTERİLERDE KAÇ POLİS VE ASKER HAYATINI KAYBETTİ
İran’da Sünni din adamı ve Zahidan Cuma İmamı Mevlevi Abdulhamid İsmailzehi yaşanan olayı facia olarak nitelendirdi
Olaylar sırasında Sistan Beluçistan Eyaleti İhtilal Muhafızları İstihbarat Lider Yardımcısı Hamid İstek Haşimi’nin bir gösterici tarafından açılan ateş sonucu ömrünü yitirdiği açıklandı
Zahidan kentinde göstericilerle emniyet güçleri ortasında çıkan çatışmalarda 5 askerin de öldüğü duyuruldu
GÖSTERİLERİN BAŞKANI KİM KİM ORGANİZE EDİYOR
İran’ın birçok kentinde yaklaşık 1 aydır süren şovların bir önderi bulunmuyor Göstericilerin ülke dışındaki rejim aksisi İstek Pehlevi ve Halkın Mücahitleri üzere örgütlerin başkanlarına yanaşmadığı gözleniyor
Gösterilerde evvelki rejim karşısı başkanların kabullenilmemesi kimi muhalif siyasi yorumcular tarafından olumlu karşılanıyor
KAMU MALINA VERİLEN ZİYAN NE KADAR
Ülke geneline yayılan şovlarda çok sayıda kamu malı ve aracının tahrip edildiği belirtildi
Devrim Muhafızları Ordusuna yakınlığıyla bilinen Fars Haber Ajansının haberine nazaran hareketlerde 15 polis aracı 70 metrobüs istasyonu 170 metrobüs 323 banka şubesi 85 ambulans 30 itfaiye aracı hasar gördü
GÖSTERİLER HANGİ TOPLUM BÖLÜMLERİNDEN TAKVİYE BULDU
Mahsa Amini’nin mevti üzerine başlayan şovlar birinci olarak başörtüsü zorunluluğuna karşı bayanlar tarafından sahiplenildi
Amini’nin Kürt olması nedeniyle Kürt bölgesinde alevlenen şovlar daha sonra başşehir Tahran Meşhed ve İsfahan üzere büyük kentlere sıçradı
Sokak şovlarının yanı sıra Tahran Tebriz Meşhed ve İsfahan üzere metropol kentlerdeki üniversitelerde devam eden şovlara kimi öğretmenlerin yanı sıra lise öğrencileri de katıldı
İşçi sınıfı da 10 Ekim prestijiyle hareketlere dahil oldu Buşehr eyaletinde petrokimya ve rafineri çalışanları düzenledikleri grevle Emini’nin vefatının akabinde başlayan aksiyonlara takviye verdi
YABANCI ÜLKELERİN YAKLAŞIMI NE OLDU
ABD İngiltere ve Kanada Mahsa Amini şovlarında polisin eylemcilere yönelik müdahalelerini kınayarak birtakım İranlı güvenlik yetkililerine yaptırım kararları aldı
Avrupa Parlamentosu vekilleri 6 Ekim’de İran’ı Amini’nin vefatıyla ilgili tarafsız soruşturma yürütmeye davet etti
Avrupa Birliği de cinayetin sorumlularına yaptırım uygulama daveti yaptı
