ABD Anayasası’nın son metninin birinci baskısından yalnızca iki nüshanın özel ellerde olduğu biliniyor. Bunlardan biri geçen yıl 43,2 milyon dolar rekor fiyata satıldı. İkincisi iseönümüzdeki ay ABD’nin New York kentindeki bir müzayedede satılacak.
13 Aralık’ta Sotheby’s tarafından açık artırmaya çıkarılacak olan doküman, 1894’ten beri müzayedeye çıkmadı. Sotheby’s kopyanın en az 20 milyon ila 30 milyon dolar ortasında satılacağını iddia ediyor.
Bununla birlikte, ABD’nin birinci anayasasının yaklaşan satış haberi, ABD’nin demokratik geleneklerine yeni bir odaklanmanın akabinde geldi.
DİĞERİ İÇİN KAMPANYA BAŞLATILMIŞTI
Geçen Kasım ayındaki müzayedede bir küme, anayasanın özel ellerdeki diğer kopyasını satın almak için kitlesel bir kampanya başlattı ve belgeyi kalıcı olarak halka sergilemek umuduyla 17 binden fazla şahıstan 40 milyon dolardan fazla para topladı. Fakat, Citadel hedge fonunu kuran milyarder Kenneth Griffin, kopyayı 43,2 milyon dolar ödeyerek satın aldı.
GÜNÜMÜZDE VAR OLDUĞU BİLİNEN 13 KOPYADAN BİRİ
ABD Anayasası’nın gelecek ay satışa çıkacak olan kopyası, Kıta Kongresi’nin eski kolonileri Philadelphia’daki Anayasa Konvansiyonu için toplanmaya çağırdığı 1787 yılına dayanıyor. Meclisin 1777’nin Konfederasyon Maddeleri’ndeki problemleri çözmesi gerekiyordu. Lakin, bunun yerine delegeler yeni bir idare evrakı hazırladı. Aylarca süren çalışmaların sonunda kesin metin ortaya çıktığında, yüzlerce resmi nüsha basıldı. Fakat yıllar boyunca, yalnızca bir kısmı hayatta kaldı.
Sotheby’s’e nazaran, Konvansiyon’un resmi matbaacıları olan John Dunlap ve David Claypoole tarafından yaklaşık 500 nüsha olarak basılan metinin şu anda yalnızca 13 kopyası günümüze ulaştı. Bunlardan yalnızca iki nüshası özel ellerde kalırken, öbürleri hükümetlere ve resmi kurumlara gitti.
ABD TARİHİNDEKİ EN DEĞERLİ BELGE
Sotheby’s Kitaplar ve El Yazmaları için Milletlerarası Kıdemli Uzmanı Selby Kiffer, “İlk baskının kopyaları, 200 yılı aşkın bir mühlet evvel birinci kere basıldıkları ve delegelere verildiğinden bu yana sadece birkaç defa müzayedede göründü.
Bu nedenle bu kopyanın piyasaya çıkması nitekim özel bir andır. Gerçek şu ki, ABD tarihindeki tartışmasız en değerli dokümandır. ABD’de ve yurt dışında demokrasiyi yıllarca etkilemeye devam eden bir belgedir” dedi.
