Ukrayna-Rusya Savaşı’nın güç fiyatlarını tırmandırmasıyla dünya genelinde enflasyon dalgası yaşandı.
Avrupa, ABD başta olmak üzere birçok ülkede fiyat artışları son yılların en yüksek seviyesinde gerçekleşti. Artan enflasyona karşı fiyat istikrarını müdafaayı hedefleyen merkez bankaları yüksek oranlı faiz artışları yaptı. Dolar, global piyasalarda güçlenirken kripto piyasasında ise sert düşüşler görüldü.
İşte gün gün dünya ve Türkiye iktisadında öne çıkanlar…
3 OCAK
2021 enflasyonu TÜFE’de yüzde 36,08, Yurt İçi ÜFE’de yüzde 79,89 olarak açıklandı.
Memur maaşları, toplu mukavele ve enflasyon farkı münasebetiyle yüzde 27,9 arttı. SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin aylıkları da yaklaşık yüzde 25,5 yükseldi.
İhracat 2021’de yıllık bazda yüzde 32,85 yükselerek 225 milyar 368 milyon dolar, ithalat yüzde 23,61 artarak 271 milyar 355 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti.
24 OCAK
Türkiye’nin ham çelik üretimi, 2021 yılında 2020’ye kıyasla yüzde 12,7 artarak 40 milyon tonu aştı.
Bu ölçü, tüm vakitlerin en yüksek üretim ölçüsü oldu.
28 ŞUBAT
Türkiye iktisadı 2021’de yüzde 11,4 büyüdü.
Türkiye bu performansıyla 2021 yılında verisi açıklanan G-20, OECD ve Avrupa Birliği ülkeleri ortasında en yüksek büyümeyi sağlayan ülke oldu.
1 MART
Yastık altı altınların iktisada kazandırılmasına yönelik “Altın Tasarruf Ekosistemi Projesi” devreye alındı.
Projeyle vatandaşların fiziki altınlarını kolay ve inançlı bir biçimde kuyumcular ve bankalar aracılığıyla finansal sisteme teslim etmesi sağlandı.
9 MART
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii, T129 Atak Taarruz ve Taktik Keşif Helikopteri’nin yurt dışındaki birinci teslimatını Filipinler’e yaptı.
2 MAYIS
Yüksek Süratli Tren, 29 Nisan’da 29 bin 477 yolcuyla günlük taşıma rekoru kırdı.
18 MAYIS
Kamu ihalelerinde e-ihale usulünün kullanımı mecburî hale getirildi.
12 HAZİRAN
Konut kira artışlarını yüzde 25 ile sınırlayan yasa, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yasa, bugünden itibaren 1 temmuz 2023 tarihine kadar geçerli olacak.
6 TEMMUZ
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) Dünya Nüfus Günü bültenine nazaran, Türkiye, 84 milyon 680 bin 273 kişilik nüfusuyla, nüfus büyüklüğüne nazaran 195 ülke ortasında 18’inci sırada yer alırken dünya toplam nüfusunun yüzde 1,1’ini oluşturdu.
4 AĞUSTOS
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan Ön Ödemeli Konut Satışları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete’de yayımlandı.
Buna nazaran, ön ödemeli konutlarda kontratla belirlenen tüketiciye azami teslim mühleti, 1 Ekim’den itibaren 36 aydan 48 aya çıkarıldı.
20 AĞUSTOS
Usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında 5 bin lirayı aşanlar, Vergi Tarz Kanunu ile uyumlu olarak tarhiyat öncesi uzlaşma kapsamına alındı.
23 AĞUSTOS
Euro/dolar paritesi, 2002’den bu yana birinci kere bir düzeyinin altına indi. Memleketler arası piyasalarda, euro dolar paritesi 0.9913’e kadar düşerek son 20 yılın en düşük düzeyini gördü.
25 AĞUSTOS
Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlamasından bu yana global piyasalarda doğalgaz ve kömür fiyatları rekor düzeylere ulaştı. Avrupa’da doğalgaz fiyatı yüzde 127,6, kömür fiyatı yüzde 96 arttı.
26 AĞUSTOS
Türkiye, “Dünyanın En Büyük 250 Milletlerarası Müteahhidi Listesi”nde bir yıllık ortanın akabinde 42 firmayla tekrar ikinci sıraya yükseldi.
28 AĞUSTOS
TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü tarafından geliştirilen birinci yer müşahede uydusu RASAT, yörüngede geçirdiği 11 yılın akabinde misyonunu muvaffakiyetle tamamladı.
9 EYLÜL
Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, sanal ticarete yönelik mali kontrol sonuçlarını açıkladı.
Bugüne kadar YouTube, Facebook, Instagram, Bigo Live, Twitch, TikTok, Dlive ve Scorp mecraları üzerinden 65 bin kişi tahlil edildi.
50 bin kişinin toplumsal medya aracılığıyla elde ettiği gelirler üzerinden vergisel yükümlülüklerini kısmen yahut büsbütün yerine getirmediği belirlendi.
16 EYLÜL
TÜİK’in 2021 yılı dal bilançoları çalışmasına nazaran, Türkiye’deki firmaların toplam faal büyüklükleri 15 trilyon 569 milyar 930 milyon lira olarak hesaplandı.
27 EYLÜL
Doların en önemli altı para ünitesi karşısındaki performansını gösteren dolar endeksi, 114,188 ile son 20 yılın en yüksek seviyesine çıktı.
29 EYLÜL
Berber, kuaför ve hoşluk salonlarının haftanın bir günü kapalı olması uygulamasının başlama tarihi 1 Ocak 2023’e ertelendi.
10 EKİM
Türkiye’de işsizlik oranı, ağustosta bir evvelki aya nazaran 0,3 puan azalışla yüzde 9,8 oldu. Böylece işsizlikte Ocak 2018’den bu yana kaydedilen en düşük oran görüldü ve tekrar tek haneye inilmiş oldu.
11 EKİM
Cumhuriyet tarihinin en büyük toplumsal konut projesini başlatan TOKİ, “İlk Meskenim Birinci İş Yerim” projesi duyuruldu.
Sosyal konut projesi kapsamında 500 bin toplumsal konut, 250 bin konut yeri ve 50 bin iş yeri yapılacak.
26 EKİM
Rekabet Şurası, Meta’ya 346,7 milyon lira idari para cezası verdi.
29 EKİM
Togg Gemlik Yerleşkesi merasimle açıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Togg’un seri üretim bandından inen birinci akıllı aygıtı C-SUV’u kullanarak merasim alanına giriş yaptı.
29 EKİM
Rekabet Kurumu, fahiş fiyat soruşturmasında 5 zincir market ve bir tedarikçiye toplamda yaklaşık 2.7 milyar TL para cezası verdi.
2 KASIM
Türkiye’nin ihracatı ekimde geçen yılın birebir ayına kıyasla yüzde 2,8 artarak 21 milyar 298 milyon dolar, ithalatı da yüzde 31,9 yükselişle 29 milyar 303 milyon dolar oldu.
Dış satımda en yüksek aylık ihracat pahasına ulaşıldı.
3 KASIM
Enflasyon ekim ayında yıllık bazda yüzde 85,51 ile 24 yılın doruğuna çıktı.
8 KASIM
Kripto para ünitesi Bitcoin, son 2 yılın en düşük düzeyi olan 17 bin doların altını gördü.
21 KASIM
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün Borsa İstanbul’da halka arz yoluyla altına dayalı sertifika ihraç edeceğini belirtti.
22 KASIM
Türkiye’nin en yüksek barajı olan Yusufeli Barajı ve Hidroelektrik Santrali, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katıldığı merasimle su tutmaya başladı.
23 KASIM
Mali Kabahatleri Araştırma Heyetinin inceleme başlattığı kripto para borsası FTX hakkında açılan soruşturmada, şirket sorumlusu Sam Bankman-Fried ve başka ilgililerin mal varlıklarına el konuldu.
24 KASIM
Cumhurbaşkanı Kararı ile arabalarda yüzde 45 ÖTV oranı için temel alınan matrah eşiği 120 bin liradan 184 bin liraya, yüzde 50 ÖTV oranı için temel alınan matrah eşiği 150 bin liradan 220 bin liraya, yüzde 60 ÖTV oranı için temel alınan matrah eşiği 175 bin liradan 250 bin liraya, yüzde 70 ÖTV oranı için temel alınan matrah eşiği 200 bin liradan 280 bin liraya yükseltildi.
24 KASIM
Merkez Bankası, kasımda siyaset faizini 1,5 puan indirimle yüzde 9’a düşürdü.
Politika faizi böylelikle Eylül 2020’den bu yana birinci sefer tek haneye inmiş oldu. Merkez Bankası, ağustos, eylül, ekim ve kasım toplantılarında toplam 5 puanlık indirim gerçekleştirerek faizde üst üste dört defa indirime gitti.
5 ARALIK
TÜFE kasımda aylık bazda yüzde 2,88, Yİ-ÜFE yüzde 0,74 artış gösterdi.
Yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 84,39’a, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 136,02’ye geriledi. Böylece enflasyon baz tesiriyle 18 ay sonra birinci sefer düştü.
12 ARALIK
Türkiye’de istihdam edilenlerin sayısı ekimde 31 milyon 200 bin olarak gerçekleşti, böylelikle Cumhuriyet tarihinin en yüksek istihdam sayısına ulaşılmış oldu.
15 ARALIK
ABD Merkez Bankası (Fed), arka arda 7. sefer faiz artışına gitti. Fed, yılın son toplantısında faizi 50 baz puan yükselterek siyaset faizini 2007’den bu yana en yüksek aralığa çıkardı.
15 ARALIK
Avrupa Merkez Bankası (ECB), siyaset faizini arka arda dört kere artırdı. ECB, siyaset faizini yüzde 2,5’e yükselterek 2008’den bu yana en yüksek düzeye çıktı.
17 ARALIK
Euro Bölgesi’nde güç ve besin fiyatlarındaki artışların tesiriyle yıllık enflasyon ekimde yüzde 10,6’ya ulaşarak kayıtlardaki en yüksek düzeye işaret etti.
19 ARALIK
Kurdaki çok oynaklığa karşı TL’yi muhafazayı amaçlayan Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) hesabı 21 Aralık 2021’de devreye girmişti.
KKM için bir yılda 91,6 milyar lira takviye ödemesi yapıldı.
22 ARALIK
2023 yılında uygulanacak net minimum fiyat, 8 bin 506 lira 80 kuruş olarak belirlendi.
23 ARALIK
Son iki aylık periyotta yatay seyreden dolar/TL paritesi 18,70 ile tüm vakitlerin en yükseğini gördü.
