C VİTAMİNİ NEDİR?
C vitamini yahut askorbik asit, suda çözünen bir vitamindir. Birçok enzimatik yansımada misyon alabilen C vitamini ısıya dayanaksızdır. Yapılan çeşitli araştırmalar, C vitamininin bedenin her bölgesindeki dokuların büyümesi ve tamiratı için gerekli olduğunu göstermektedir.
C vitamini, yaraları güzelleştirmeye, dişleri, cildi ve kıkırdağı onarmaya ve muhafazaya yardımcı olur. C vitamini ayrıyeten bir antioksidan olarak, bedende muhakkak kanserleri ve kalp hastalıklarını önlemeye yahut geciktirmeye yardımcı olur, sağlıklı yaşlanmayı desteklemeye yardımcı olabilecek özgür radikallerle savaşır.
Gıdalardan alınan C vitamini, osteoartritli bireylerde kıkırdak kaybı riskini de azaltmaya yardımcı olur.
C VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Günümüzde C vitamini eksikliği çok sık karşılaşılan bir sorun değildir. Kişi, ortalama bir ay çok az (10 mg/gün) ya da hiç C vitamini almaz ise eksiklik belirtileri görülmeye başlar. Eksiklik birinci vakitlerde;
– Halsizlik,
– Yorgunluk,
– Diş etlerinin iltihaplanması üzere sorunlara neden olur.
C vitamini eksikliği ilerledikçe kolajen sentezi düzgünce bozulur. Bu nedenle;
ciltte küçük morluklar, eklem ağrıları, yara güzelleşmesinde gecikme,
saç yapısından bozulmalar meydana gelir.
Vitamin C eksikliği ayrıyeten bitkisel kaynaklardan demir emiliminin azalmasına neden olur. Bu durum da demir eksikliği anemisi ile sonuçlanabilir.
C vitamini eksikliğinin yol açtığı bir hastalık olan skorbütte; diş etlerinde şişkinlik, kanama, kızarıklık görülebilir. Sıhhatsiz diş etleri diş kaybına yol açabilir.
Skorbüt hastalığının ilerleyen periyotlarında hastalarda depresyon görülebilir. Günümüzde az görülen bu hastalık, tedavi edilmediğinde mevtle sonuçlanabilir.
Skorbüt tedavisinde, C vitamini açısından varlıklı besinler tüketilmesi ya da C vitamini desteği kullanılması yarar sağlar. Ester C vitamini üzere destekler, vitamin eksikliğinin giderilmesine yardımcı olur.
C VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
C vitamini eksikliği yaşamamak için gerekli günlük tüketim ölçüleri vitamine ve kişinin cinsiyeti, yaşı, hamilelik üzere faktörlere nazaran değişebilmektedir.
Gerekli vitaminleri almanın en güzel yolu birçok çeşitte gıdayı içeren istikrarlı bir beslenmedir. Ayrıyeten, gerektiğinde C vitamini desteği almak eksikliğin giderilmesi konusunda değerlidir.
GÜNLÜK C VİTAMİNİ MUHTAÇLIĞI NASIL KARŞILANIR?
C vitamini en yaygın olarak narenciye eserleri, çeşitli meyveler ve sebzelerde bulunur. Bunun yanı sıra kapsül halinde ve çiğnenebilir tabletler formunda ağızdan alınan destekler halinde de C vitamini almak mümkündür.
Ancak tıp uzmanları antioksidan özellikleri için alınan destek C vitamininin besinlerde doğal olarak bulunan antioksidanlarla birebir derecede yarar sağlamadığını düşünmektedir.
Suda çözünen vitaminlerin beden içinde sağlıklı düzeylerde bulunmasını sağlamak için bu çeşit vitaminlere diyette daima olarak yer verilmelidir. C vitamini açısından varlıklı meyve ve sebzelerin uygun olanları düzgünce temizledikten sonra çiğ olarak yemek, kalanlarını da mümkün olduğu kadar az suyla pişirmek, suda çözünür vitaminlerin bir kısmının pişirme suyunda kaybolmasını engelleyecektir.
Bireyler için olağan beslenme yoluyla günlük alınması tavsiye edilen C vitamini ölçüleri aşağıda verilmiştir. Lakin bu ölçülere nazaran diyet belirlemeden evvel doktora başvurulması tavsiye edilir.
0 ila 6 ay ortası çocuklar: günde 40 miligram
7 ila 12 ay ortası çocuklar: günde 50 miligram
1 ila 3 yaş ortası çocuklar: günde 15 miligram
4 ila 8 yaş ortası çocuklar: günde 25 miligram
9 ila 13 yaş ortası çocuklar: günde 45 miligram
14 ila 18 yaş ortası bayanlar: günde 65 miligram
14 ila 18 yaş ortası erkekler: günde 75 miligram
19 yaş ve üzeri bayanlar: günde 75 miligram
19 yaş ve üzeri erkekler: günde 90 miligram
Hamile bayanlar: günde 80/85 miligram
Emziren bayanlar: günde 115/120 miligram.
C VİTAMİNİ HANGİ BESİNLERDE BULUNUR?
Yapılan araştırmalara nazaran C vitamini açısından en varlıklı yiyeceklerin narenciye eserleri, yeşilbiber, çilek, domates, brokoli, patates ve tatlı patates olduğu görülmüştür.
Zengin C vitamini kaynakları ortasında birebir vakitte koyu yapraklı yeşillikler, kavun, papaya, mango, karpuz, Brüksel lahanası, karnabahar, lahana, kırmızı biber, ahududu, yaban mersini, kış kabağı ve ananas bulunduğu bilinmektedir.
