YENİ TORBA YASA TEKLİFİ MECLİS’TE
2023 torba yasa teklifinin detayları merak ediliyor. Birçok düzenlemenin yer aldığı yeni torba yasa teklifi geçtiğimiz hafta Cuma günü TBMM’ye verildi.
İşte yeni torba kanun teklifi unsurları;
ÜYE ASKIYA ALINABİLECEK
Vergi mükellefiyet bilgisi kapalı olan ticaret ve sanayi odası ile borsa üyelerinin üyelikleri askıya alınabilecek. Her yılın ocak ayında güncelleme çalışması yapan odalar, Gelir Yönetimi Başkanlığından alınan mükellefiyet kapalı bilgisine istinaden ilgili üyeyi idare heyeti kararıyla askıya alabilecek ve aidat tahakkukunu durdurabilecek. Bu üyenin ticaret sicil kaydı açık olduğu sürece oda üyeliği de devam edecek.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Genel Heyeti, toplam meblağı brüt minimum fiyatın yüzde 50’sini geçmeyen ve vakit aşımı müddetinin dolmasına 1 yıldan az kalan aidat borçları ve ferilerine yönelik oda ve borsa meclislerince terkin kararı verilebilecek üst sonu belirleyebilecek.
TOBB’un yıllık gelirinin yüzde 2’sinin, TOBB Eğitim ve Kültür Vakfı ile TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesinin gereksinimleri için kullanılması emeliyle aktarılması için 15 yıl olarak belirlenen müddet 25 yıla çıkarıldı.
Kanunla, Ticaret Bakanlığınca lisanslı depo işletmelerine 2 yıl için verilen lisansların müddeti 3 yıla çıkarılacak.
Esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşlarının genel heyetleri, genel konsey üyelerinin 5’te 2’sinin noterce tasdik edilmiş imzası ile düzenlenecek tutanak ve gündemle noter kanalıyla yapılacak müracaat üzerine, alınacak kararla idare konseyi tarafından harikulâde olarak toplantıya çağırılacak.
Sebze ve Meyveler ile Kâfi Arz ve Talep Derinliği Bulunan Öteki Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un yürürlük tarihi olan 1 Ocak 2012’den evvel, toptancı hallerinde kendilerine tahsisli iş yerlerini kullanan mevcut tahsis sahiplerine verilen 12 yıllık kiracılık hakkı 18 yıla çıkarılacak.
HAKSIZ TİCARİ UYGULAMALARDA BULUNULAMAYACAK
Kanunla perakende ticarette haksız ticari uygulamalarda bulunulamayacak.
Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler ortasındaki ticari bağlarda taraflardan birinin öteki tarafın ticari faaliyetlerini kıymetli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan yahut olağan koşullarda taraf olmayacağı bir ticari bağlantının tarafı olmasına neden olan faaliyetleri haksız ticari uygulama olarak pahalandırılacak.
Kanuna nazaran, haksız ticari uygulama olarak belirtilen faaliyetler şöyle:
– Kalite standartlarının sağlanması hedefiyle mukavelede yer verilen şartlar hariç olmak üzere, rastgele bir gerçek yahut hukuksal şahıstan mal yahut hizmet teminine zorlamak.
– Kampanya maliyetini, kampanyalı satış yapmak istemeyen tarafa yansıtmak.
– Tarım ve besin eserlerinin tedarikinde ticari bağlantının şartlarını, yazılı yahut elektronik ortamda yapılan mukaveleyle belirlememek.
– Karşı tarafın aleyhine tek taraflı değişiklik yapma yetkisi veren yahut açık ve anlaşılır olmayan kararlara kontratta yer vermek.
– Eser talebini direkt etkileyen rastgele bir hizmet vermediği halde mağaza açılışı ve tadilatı, ciro açığı, banka ve kredi kartı iştirak bedeli ve diğer isimler altında bedel almak yahut verdiği hizmetin cinsini ve hizmet bedelinin fiyat ya da oranını kontratta belirtmediği halde prim ve bedel almak.
– Karşı tarafın kusurundan kaynaklanan durumlar hariç olmak üzere, üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulabilen tarım ve besin eserlerine yönelik siparişleri, eserin teslim tarihinden evvelki 30 içinde iptal etmek.
– Karşı tarafın kusurundan kaynaklanan durumlar hariç olmak üzere, üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulabilen tarım ve besin eserlerinin tesliminden yahut mülkiyetinin periyodundan sonra bozulma ya da zayi olma üzere maliyetleri yansıtmak.
Bozulan besinlerde kusuru ispat yükü siparişi iptal eden yahut maliyeti karşı tarafa yansıtana ilişkin olacak.
Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da yapılan değişiklik 1 Ocak 2024’te yürürlüğe girecek.
TİCARİ BAĞLARDAN KAYNAKLANAN ÖDEMELER
Kanuna nazaran, üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler ortasındaki ticari münasebetlerden kaynaklanan ödemelerin, kontratta öngörülen mühlet içinde yapılması temel olacak.
Üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulabilen tarım ve besin eserlerine ait ödemelerin müddeti; alacaklının küçük, borçlunun orta yahut büyük ölçekli ya da alacaklının orta, borçlunun büyük ölçekli işletme olması durumunda 30, öteki durumlarda 45 günü geçemeyecek.
30 gün içinde bozulabilen tarım ve besin eserleri dışında yer alan tarım ve besin eserlerine ait ödemelerin mühleti, alacaklının küçük, borçlunun orta yahut büyük ölçekli ya da alacaklının orta, borçlunun büyük ölçekli işletme olması durumunda 60 gün ile sınırlanacak. Bu düzenlemede belirtilen mühletler, teslim yahut mülkiyetin zamanı tarihlerinden hangisi evvel ise o tarih temel alınarak hesaplanacak. Ödemenin mühleti içinde yapıldığına ait ispat yükü borçluya ilişkin olacak.
Söz konusu düzenlemenin yürürlük tarihi 1 Ocak 2024 olacak.
ALIŞVERİŞ MERKEZLERİNDEKİ ORTAK KULLANIM ALANLARI
Alışveriş merkezlerindeki ortak kullanım alanlarına ait elektrik, su, doğal gaz, yenileme niteliğinde olmayan bakım, tamir, güvenlik ve paklık masrafları üzere alışveriş merkezinin aynına ait olmayan sarfiyatlar ile alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu idare işçisinin vazifesiyle ilgili masraflar ortak masraf olacak. Alışveriş merkezindeki perakende işletmelerden sadece bu masraflar için iştirak hissesi tahsil edilebilecek. Reklam, pazarlama ve danışmanlık üzere ortak masraf niteliğine haiz olmayan sarfiyatlar ile belgelendirilmeyen sarfiyatlar için rastgele bir bedel tahsil edilemeyecek.
Ortak kullanım alanlarından elde edilen kiralama, reklam, pazarlama, kültürel ve sanatsal faaliyet ve başka ortak kullanım alanı gelirleri ile ortak sarfiyat iştirak hissesi avanslarından elde edilen her türlü gelir ortak gelir olacak. Ortak gelirler, ortak sarfiyatların karşılanmasında kullanılacak.
Alışveriş merkezi maliki yahut idaresi, her yıl bir evvelki yıla ait ortak gelir ve sarfiyat raporu hazırlayarak alışveriş merkezindeki perakende işletmelere gönderecek. Raporda, ortak gelir ve sarfiyatların çeşit ve fiyatları, her bir perakende işletmeden tahsil edilmesi gereken ve tahsil edilen ortak sarfiyat iştirak hisseleri ile ilgili bakanlıkça gerekli görülen öteki bilgilere yer verilecek.
Kanunla, Perakende Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un ceza kararları kısmında değişiklik yapılıyor. Haksız ticari uygulamaların önüne geçilmesi için caydırıcı mahiyette idari para cezası uygulanacak.
Kanunun yürürlüğe girmesinden evvel reklam, pazarlama ve danışmanlık üzere masraflar için alışveriş merkezindeki perakende işletmelerden iştirak hissesi talep edilebilmesine imkan sağlayan ve bu hususun yayımı tarihinden evvel kurulan mukavele kararları, kontrat mühletince geçerli olacak. Fakat, mukavele mühletinin sona ermesinden evvel yahut sonra kontratın yenilenmesi ya da müddetinin uzatılmış sayılması hallerinde kelam konusu masraflar için iştirak hissesi tahsil edilemeyecek.
Sözleşmelerde idare masrafının alt kalemleri ayrıyeten belirtilmedikçe perakende işletmelerden idare masrafı olarak sadece alışveriş merkezinde fiilen çalışan bordrolu idare işçisinin misyonuyla ilgili masraflar için iştirak hissesi tahsil edilebilecek.
Perakende işletmelerce ödenmesi gereken iştirak hisseleri, bu işletmelerin satış alanlarının alışveriş merkezinin satış alanına oranlanmasıyla hesaplanacak.
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten evvel Ticaret Bakanlığında “Avrupa Birliği uzmanı” ile “ihracatı geliştirme uzmanı” takımlarını kazananlar, kanunun yürürlüğe girdiği tarih prestijiyle bu takımlarda misyon yapanlar, yurt dışında daimi vazifede yahut Ticaret Bakanlığında yahut öbür kamu kurum ve kuruluşunda idari vazifede bulunanlar, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 ay içinde talep etmeleri halinde, durumlarına uygun “ticaret uzmanı” takımlarına atanacak.
