Çinli şirket CanSino Biotech’in geliştirdiği dünyanın birinci “solunabilir” Covid-19 aşısı, Şanghay kentinde inaktif aşılardan iki doz yaptırmış şahıslara uygulanıyor.
Şehir idaresi, toplumsal paylaşım sitesi Weibo’da yayımladığı görüntüde, kent sakinlerinin teneffüs yoluyla aşılanmasına başlandığını duyurdu.
Aşılananların imajlarına yer verilen görüntüde, gaz haldeki aşı bileşiğinin ağzı kapalı bir plastik bardağa doldurulduğu ve vatandaşların aşıyı pipetle bardaktan soluyarak uyguladığı görüldü.
İKİ DOZ AŞI YAPTIRMIŞ BİREYLERE UYGULANIYOR
Videoda, aşı tecrübesini paylaşanlardan biri, “Bir bardak süt içmiş üzere bir his. Soluduğumda şekerli bir tat hissettim” tabirini kullandı.
“Convidecia Air” ismi verilen aşı, Covid-19 aşıları ortasında enjektörle uygulanmayan birinci örnek oldu.
Solunabilir aşı, Çin’de uygulanan, Sinovac ve Sinopharm şirketlerinin geliştirdiği iki inaktif aşıdan iki doz yaptırmış bireylere, “hatırlatma dozu” olarak uygulanıyor.
CanSino Biotech’in daha evvel geliştirdiği tek doz Covid-19 aşısı “Convidecia”nın solunabilir versiyonu olan aşının enjektör ile uygulanan versiyonu, şubatta Çin Ulusal Tıp Eserleri Yönetiminden, martta ise Dünya Sıhhat Örgütünden (DSÖ) acil kullanım onayı almıştı. Solunabilir versiyonuna ise geçen ay Çin’de onay verilmişti.
Virüsün güçsüzleştirilmiş bir halini içeren aşının, virüsün doğal enfeksiyon yolu olan teneffüs hücrelerini uyarması, bu yolla bedende bağışıklık uyandırması amaçlanıyor.
AŞILARIN ÜRETİM VE UYGULAMA MALİYETİNİ DÜŞÜRÜYOR
Solunabilir aşı için enjektör yerine aşı sıvısını hava kabarcıklarına dönüştüren “nebulizatör” denilen püskürtücü aygıt kullanılıyor. Çin’deki uygulamada aşı bileşiğinin nebülizatör makinasından bardağa aktarıldığı görülüyor.
Solunabilir aşılar ve ilaçlar genelde metal kapsülde koruma edilen ve spreyle solunan bir formda piyasaya sunuluyor. Grip üzere teneffüs yolu enfeksiyonlarına karşı müdafaa sağlamak için yaygın kullanılan sprey aşılar üretim ve uygulama maliyetlerini düşürüyor.
Derin dondurucuda koruma edilmesi gereken enjeksiyon sıvısının bilakis, solunabilir aşının sıvısı 2 ila 8 derecede kimyasal bütünlüğünü koruyarak koruma edilebiliyor. Bunun global olarak daha yaygın bağışıklık muhafazasına yardımcı olacağı umuluyor.
Enjektör ve iğne gerektirmeyen düzeneğin sıhhat erişiminin kâfi olmadığı fakir ülkelerde ve uzak bölgelerde kullanım kolaylığı sağlayacağı, global bağışıklığın yayılmasına katkı sağlayacağı umuluyor.
SOLUNABİLİR AŞI NE KADAR TESİRLİ?
Solunabilir aşı için yapılan, sonuçları “The Lancet” mecmuasında yayımlanan klinik denemelerde güçlü bağışıklık reaksiyonu uyandırdığı görülmüştü. Çin’in Jiangsu eyaletinde 420 yetişkin üzerinde yapılan denemede aşının, daha evvel Sinovac tarafından geliştirilen Coronavac aşısından iki doz yaptırmış deneklerde teneffüs organlarının hücrelerinin virüse daha dirençli kıldığı tespit edilmişti.
