Premenstrüel sendrom bayanlarda adet döngüsünün yumurtlama işlevinden sonra başlayan geç luteal faz denilen devirde göğüslerde Bostancı travesti şişkinlik baş ağrısı halsizlik ve kilo alımı üzere fizikî ve depresif his durum irritabilite gerginlik üzere ruhsal belirtilerle kendini ortaya koyan bir tablodur
Bu tablo tipik olarak mensturasyonun başlamasıyla ortadan Bostancı travestileri kalkar Bu sendrom bayan popülasyonun yüzde 80 inde görülmekle birlikte yaklaşık yüzde 5 lik dilimde yer alan bayanlarda klinik olarak manalı olacak biçimde şiddetli geçmektedir
Farklı rahatsızlıklarla emsal özellikler gösteren Travesti Bostancı PMS nin ayırıcı teşhisinin yapılması gerekiyor İlaçlı ve ilaçsız tedavi usulleri bulunan PMS nin olumsuz tesirleri ömür biçiminde yapılacak değişikliklerle hafifletilebiliyor
PMS’İN NEDENLERİ NELERDİR
PMS nedenlerini bulmaya yönelik çalışmalar bu tablonun altında yatan faktörleri tam olarak ortaya koyamamıştır Lakin kimi teoriler mevcuttur Ovülasyonu Yumurtlamayı baskılayan birtakım hormonların verilmesi halinde PMS belirtilerinde gerileme olmaktadır Buna nazaran üreme hormonları PMS’ye neden olabilir fakat bu rolün ne olduğu açıklanamamıştır
PMS’nin bu hormonlar ile sonlarda iletimi sağlayan birtakım hususların ortak hareket etmesi sonucu ortaya çıktığı istikametinde güçlü bulgular vardır En çok suçlanan hususlar GABA ve serotonin ismi verilenlerdir Birtakım araştırmacılar ise kalsiyum ve magnezyum istikrarındaki bozukluğun PMS tablosuna yol açtığına inanmaktadırlar Bu iki mineralin bedendeki dağılımı hudut hücreleri ortasındaki irtibatı etkileyerek tabloya neden olabilir
Bu araştırmacılar PMS’li bayanlarda magneyum eksikliği ya da kalsiyum fazlalığının şikayetleri yarattığını öne sürmektedirler PMS’yi yaratan bir öteki neden de stress hormonlarıdır Bu hormonların fazlalığı şikayetlerin daha ağır yaşanmasına neden olabilir PMS etiyolojisinde bedende salgılanan çabucak hemen tüm hormon ve hususlar suçlanmaktadır Fakat kanıtlanmış bir neden bulunamamıştır
PMS BELİRTİLERİ NELERDİR
Adet öncesi gerginliğin belirti ve semptomları duygusal ve davranışsal belirtiler ile fizikî semptomlar olarak iki kümeye ayrılabilir
Duygusal ve davranışsal belirtiler
Depresyon
Halsizlik
Aşırı uyuma
Çevreye ilginin azalması
Duygu durum dalgalanmaları
Cinsel istek artışı
Sinirlilik gerginlik dert ve dikkat azlığı
İştah değişiklikleri ve yemek istekleri
Sosyal çekilme
Fiziksel belirtiler
Memelerin büyümesi ve hassaslaşması
Vücutta ödem
2 3 kiloya kadar kilo alımı baş ağrısı
Bulantı kusma
Kabızlık ishal
İştah artışı
Aşırı susama
Ciltte akne görülmesi
Eklem yahut kas ağrısı
Alkol intoleransı
Bütün bu belirtilerin adet kanamasının başlamasıyla süratlice geçtiği belirtilmiştir
PMS TEDAVİSİNDE NELER YAPILABİLİR
PMS nedeni tam olarak bilinmediği için tedavisi de kesin değildir Bu mevzuda çok değişik tedavi yaklaşımları mevcuttur
Diyet Azar azar ve sık sık yemek yemenin şikayetleri azalttığı istikametinde raporlar vardır Adet öncesi periyotta taze meyve ve zerzevat tüketilmesi kırmızı et ve donmuş yağlardan uzak durulması içinde katkı unsuru içeren besinlerin tüketilmemesi bazen faydalı olabilmektedir Birebir halde kafein ve alkol tüketiminin azaltılması da yararlı olabilmektedir
Egzersiz Yapılan bir çalışmada antrenman yapmayan bayanlarda PMS’ye daha sık rastlandığı bulunmuştur Her gün yapılan 30 dakikalık bir yürüyüş faydalı olabilir
Kalsiyum ve Magnezyum Günlük 1200 mg kalsiyum alımının 3 ay sonunda şikayetleri yarı yarıya azalttığını bildiren bir çalışma vardır Birtakım bayanlarda ise magnezyum dayanağından yarar sağlanmışıtr Fakat bu bahiste kesin bulgular şimdi yoktur
Vitaminler A E ve B6 vitaminlerinin PMS’ye neden olduğu ileri sürülmüş olsa da kesin olarak kanıtlanmış bir bulgu yoktur
Diğer tedavi seçenekleri ortasında seretonin metabolizması ile ilgili ilaçlar hormon ilaçları antidepresan ve anksiyete üzere psikiyatrik ilaçlar idrar söktürücüler erkeklik hormonları sayılabilir fakat bunlardan hiçbirinin katılaşmış yararı yoktur Başka az tedavi yaklaşımları ortasında ise psikoterapi ve akupunktur bulunur
PMS DAHA ÇOK KİMLERDE GÖRÜLÜR
PMS tüm dünyada bütün kültürlerde rastlanılan bir durumdur Yapılan bir çalışmada bayanların 88’inde değişik seviyelerde PMS bulgularına rastlanmıştır Yaş arttıkça şikayetlerin şiddeti azalmakta fakat çocuk sayısı ile birlikte şiddet artmaktadır Annesinde PMS olan bayanlarda da şikayetlere daha sık rastlanmaktadır
PMS kimi hastalıkların da şiddetini arttırabilir Örneğin migreni olan bayanlarda atakların büyük bir kısmı adet öncesi periyoda rastlamaktadır Tekrar şeker hastalarında kan şekeri seviyeleri ve insülin gereksinimi adet öncesi periyotta değişiklikler gösterir Astım atakları daha sık görülür ve pek çok kronik hastalık alevlenmeler gösterir
Bu periyotta kişinin etrafı ile olan ahengi bozulur işte yahut meskende bağda bulunduğu bireyler ve çocukları ile ortası bozulabilir Ergenlik devrindeki genç kızlarda intihara olan eğilim artabilir Yeme bozukluklarına rastlanabilir
Premenstrüel sendromunun hayat stili değişiklikleri ile yönetilemediği ve PMS semptomlarının sıhhati ve günlük aktiviteleri etkilemesi durumunda konusunda uzman bir doktora başvurulmalıdır
PMS PERİYODUNDA GEBE KALINIR MI
PMS ile gebe kalmak ortasında ilgi bulunmamaktadır Tertipli adet gören her bayanın döngüsü 4 haftadan oluşur Döngünün başlangıcı adet kanamasının birinci günü olarak alınır Yani döngünün 10 ile 18 günleri yumurtlamanın en sık görüldüğü ve hamile kalmaya en uygun günlerdir PMS ise yaklaşık olarak 4 haftaya denk gelmektedir Bu durumda mümkünlüğü kısmen düşük olsa da korunmasız münasebet varlığında hamile kalınabilir Adet kanaması dahil döngünün her evresinde hamile kalınması ihtimal dahilindedir
