Reuters haber ajansı yılın en çarpıcı karelerinden oluşan bir seçki yayınladı. Ukrayna-Rusya savaşı, İngiltere’deki başbakanlık seçimleri ve global ısınma bu yıla damgasını vuran olaylar ortasında yer alıyor.
UKRAYNA-RUSYA SAVAŞI
2022 yılına damga vuran en değerli olaylardan biri hiç kuşkusuz Rusya-Ukrayna savaşı oldu. Rus-Ukrayna Savaşı esasen Şubat 2014’te başladı. Ukrayna’nın Onur İhtilali’nin akabinde Rusya, Kırım’ı ilhak etti ve Rusya yanlısı ayrılıkçıları 2014’teki savaşta destekledi. Şubat 2022’de ise tüm dünya Rusya’nın Ukrayna’ya tam kapsamlı bir formda saldırışına şahit oldu.
2021’den başlayarak Rusya, komşu Belarus’tan olanlar da dahil olmak üzere Ukrayna hududuna yakın büyük bir askeri varlık oluşturdu.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, NATO’nun genişlemesini eleştirdi ve Ukrayna’nın askeri ittifaka katılmasının yasaklanmasını talep etti.
Putin, ayrıyeten Ukrayna’nın var olma hakkını sorguladı. 21 Şubat 2022’de Rusya, Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti’ni bağımsız devletler olarak resmen tanıdı.
Üç gün sonra Putin, televizyonda yayınlanan bir yayın sırasında Ukrayna’da “özel bir askeri operasyon” ilan etti ve bu, Ukrayna’nın tam ölçekli bir işgalinin başlangıcı oldu. İşgal memleketler arası alanda kınandı ve birçok ülkenin Rusya’ya karşı yaptırımlar uygulamasına ve mevcut yaptırımları artırmasına yol açtı.
Devam eden geniş çaplı savaş, büyük bir mülteci krizine ve on binlerce vefata neden oldu.
Rusya, şiddetli direnişin ortasında Nisan 2022’nin başlarında Kiev’i alma teşebbüsünden vazgeçti.
Eylül ayı sonlarında Rusya, güney ve doğu Ukrayna’daki Luhansk, Donetsk, Zaporjiya ve Herson’u lhak ettiğini duyurarak yaygın bir biçimde kınandı. Ukrayna’nın güney ve kuzeydoğudaki karşı akınları son vakitlerde değerli alanları geri aldı.
MAHSA AMİNİ PROTESTOLARI
iran’ın başşehri Tahran’da 13 Eylül’de “ahlak polisi” olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından “başörtüsü kurallarına uymadığı gerekçesiyle” gözaltına alındıktan sonra kötüleşerek hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin, 16 Eylül’de hayatını yitirmesi ülke idaresine karşı şiddetli protestolara yol açtı. Protestolar ülke sonlarını aştı ve dünya çapında bir bayan hakları direnişine dönüştü.
İNGİLTERE KRALİÇESİ ELİZABETH’İN ÖLÜMÜ
70 yıl tahtta vazife süren Kraliçe II. Elizabeth 8 Eylül’de İskoçya’daki Balmoral Kalesi’nde hayatını kaybetti.
Kraliçe Elizabeth, Westminster Abbey’deki devlet merasimi ve Windsor’daki anma merasiminin akabinde pazartesi akşamı Kral III. Charles ve kraliyet ailesinin öbür üyelerinin katıldığı özel bir merasimle birlikte toprağa verildi.
Kraliçe Elizabeth’in vefatı tüm dünyada büyük bir hüzünle karşılanırken, Avustralya ve Yeni Zelanda’da ise İngiltere’den bağımsızlık tartışmalarıı alevlendirdi.
İNGİLTERE’DE 2. DEMİR LEYDİ PERİYODU SÜRATLİ BİTTİ
İngiltere’de Muhafazar Parti önderi Boris Johnson Johnson, 7 Temmuz’da istifa etti. Ardından İngiltere’de yalnızca 1,5 ay başbakanlık yapan 2. Demir Leydi Liz Truss misyona geldi. Truss, açıkladığı iktisat siyasetlerine gelen yansıların akabinde istifa etti. Bir yılda üç tane başbakan gören İngiltere’de eski başbakan Boris Johnson ve Penny Mordaunt’un başbakanlık yarışının çekilmesinin akabinde tek aday olan Hint kökenli Rishi Sunak, 24 Ekim’de ülkenin yeni başbakanı oldu.
WILL SMITH’İN OSCAR MERASİMİNDE CHRİS ROCK’A TOKADI
Bu yıl 94’üncüsü düzenlenen Oscar Mükafatları, üç yılın akabinde birinci sefer sunuculu gerçekleştirilen merasimle sahiplerini buldu. Merasimde ödüllerden çok sahnede yaşanan olay konuşuldu. Oyuncu Will Smith sahneye çıktığında komedyen Chris Rock’a tokat attı.
JAPONYA’NIN ESKİ BAŞBAKANI ABE’NİN SUİKASTI
Japonya’nın eski başbakanı Shinzo Abe, Temmuz ayında uğradığı silahlı hücum sonucu hayatını kaybetti.
Abe, Nara kentinde katıldığı bir mitingde konuşma yaptığı sırada silahlı taarruza uğradı. Eski başbakan, arka arda duyulan iki el silah sesinin akabinde yere yığıldı. Göğsünden vurulan Abe, şuuru kapalı formda hastaneye kaldırıldı. Abe, burada yapılan tüm müdahalelere karşın kurtarılamadı.
SRİ LANKA İSTİFA ETTİ
Güney Asya’da yer alan bir ada ülkesi olan Sri Lanka, enflasyonun rekor düzeylere yükselmesi, besin fiyatlarının fırlaması ve parasının neredeyse tükenmesi nedeniyle istifa etti. Akabinde ülke mali ve insani krizle uğraş etmeye devam ediyor. Başbakanlık Ofisinin etrafında 9 Mayıs’ta toplanan göstericiler ile hükümet yanlıları ortasında arbede yaşanmış, başşehir Kolombo’da askeri birlikler misyona çağrılmıştı.
Muhalefetin artan baskısı sonrası Başbakan Mahinda Rajapaksa, 9 Mayıs’ta istifa etmiş, kabine de feshedilmişti.
Devlet Lideri Gotabaya Rajapaksa, ülkede daha evvel 3 periyot başbakanlık yapan Ranil Wickremesinghe’yi 12 Mayıs’ta başbakanlığa atamıştı. Ülke çapına yayılan protestolarda ortalarında iktidar partisi milletvekili ile 2 polisin de bulunduğu 8 kişi hayatını kaybetmiş, 250 kişi yaralanmıştı.
