DSÖ’nün Sıfır Sokak Hayvanı Projesi ve Hayvan Evsizliği Endeksi raporuna nazaran dünyada tahminen 600 milyonu aşkın sokak hayvanı yaşıyor.
Bu hayvanların bir kısmını konuttan kaçan ya da sokağa terk edilen sahipli köpekler ile sahipli köpeklerden doğup terk edilen yavrular oluştururken değerli bir kısmını ise sokak hayvanlarından doğan yeni kuşak oluşturuyor.
Almanya merkezli Sıfır Sokak Hayvan Projesi’nin araştırmalarına nazaran bir sokak hayvanının bazen 14 yavru doğurabildiğine vurgu yapılırken bilhassa dişi köpeklerin, senede iki sefer doğurabildiğine işaret edildi.
HİNDİSTAN’DA 80, ÇİN’DE 75, ABD’DE 48 MİLYON SOKAK HAYVANI BULUNUYOR
Hayvan Evsizliği Endeksi’nin 9 ülkede hazırladığı rapora nazaran ise Hindistan ve Çin en çok sokak hayvanı bulunan ülkeler olarak dikkati çekiyor.
Hindistan tahminen 80 milyon sokak hayvanının yaşadığı bir ülke olarak birinci sırada yer alırken ülkede yaklaşık 10 milyon sahipsiz kedi, 62 milyon da sahipsiz köpek olduğu düşünülüyor.
Çin’de ise 52 milyon sokak kedisi ve 20 milyon sokak köpeği bulunduğu iddia ediliyor. Yaklaşık 3 milyon sokak hayvanının da barınaklarda bulunduğu Çin’i toplamda 48 milyon sokak hayvanı olan ABD takip ediyor.
NÜFUSUNA NAZARAN EN ÇOK SOKAK HAYVANI SAYISI YUNANİSTAN^DA
Nüfusuna oranla en çok sokak hayvanı bulunan ülke ise Yunanistan. Yaklaşık nüfusu 11 milyon olan Yunanistan’ın sokak hayvanı nüfusu ise 3 milyon.
Yunanistan’da yaklaşık 2 milyon kedi, 700 bin köpek sokaklarda yaşarken barınaklarda 140 bine yakın sahipsiz hayvan bulunuyor.
TÜRKİYE’DE DURUM
Türkiye’de sokak hayvanlarının sayısı daima değiştiğinden kesin bir varsayımda bulunulamıyor. Lakin, çeşitli kestirimlere nazaran Türkiye’de ortalama 150 bin ile 300 bin ortasında sokak köpeği ve kedi bulunduğu düşünülüyor. Türkiye’de sokak hayvanlarının denetim altına alınması ve barınaklarda toplanarak bakımının yapılması gayesiyle birçok sivil toplum kuruluşu ve hayvanseverler çalışmalar yapıyor.
HOLLANDA’DA SOKAK KÖPEĞİ SAYISI SIFIR
Sokaklarda yaşamak hayvanlar için riskler barındırırken topluma ve etrafa de ziyan verebiliyor. Sokak hayvanları açlık, hastalık, öbür hayvanların saldırısına uğrama ve yol kazalarında ölme ya da yaralanma riskiyle karşı karşıya.
Taşıdıkları hastalıklar, saldırganlık durumu ve bölgesini muhafaza içgüdüsü ile bulundukları bölgenin endemik canlılarına da ziyan verme potansiyeli bulunan sokak hayvanları vakit zaman insanlara da saldırıyor.
Çevreye ve topluma olan zararlarından dolayı birçok ülke sokak hayvanlarına karşı tedbirler alıyor. Örneğin Hollanda, uyguladığı siyasetlerle ülkedeki sokak köpeği sayısını sıfıra indirmeyi başardı. Üstelik köpekleri itlaf etmeden.
Hollanda, 19. yüzyılda köpek vergisiyle, esasen çok sayıda sokak köpeği olan sokaklar ise sahiplerinin vergi nedeniyle terk ettiği yeni köpeklerle tanıştı. Bu durum sokaklardaki köpek sayısını artırınca hareket geçen hayvan hakları savunucuları 1864 Hollanda Hayvanları Muhafaza Derneğini kurdu.
Derneğin o günden bu yana yaptığı teşebbüslerle sokak hayvanları toplanıyor, kısırlaştırılıyor ve üremelerinin önüne geçiliyor. Hollanda’da bugün petshoplarda satılan hayvanlar büyük vergilere tabi tutulurken halk, barınaklardaki hayvanları sahipleniyor.
Hollanda’daki barınak hayvanları sistemli aşılanarak hastalık kapmaları ve yaymaları da engelleniyor.
İNGİLTERE VE ABD’DE SAHİPSİZ HAYVANLAR UYUTULUYOR
İngiltere’de Hayvan Evsizliği Endeksi’ne nazaran 1,1 milyon sokak hayvanı olduğu iddia edilirken bunun sırf 67 binini köpekler oluşturuyor. Ülkede sokak hayvanlarıyla ilgili çalışmalar yürüten Mavi Haç datalarına nazaran, İngiltere’de her yıl sokaklardan 100 bin köpek toplanıyor.
Yerel belediyelerin elinde olan sokak hayvanı idaresi kapsamında, bir köpek sokaktan alındıktan sonra barınaklara yerleştiriliyor, hastalığı varsa tedavi ediliyor. Köpeğin bulunduğu bölgedeki otoritelere, bulunan köpekle ilgili bilgi verilirken sokak hayvanlarına yönelik dernek ve vakıflar da bilgilendiriliyor.
Bulunan köpekler 1 hafta içinde sahibi tarafından alınmaz, diğer bir kişi, kurum ya da dernek tarafından sahiplenilmezse uyutuluyor. ABD’de ise bu müddet eyaletlere nazaran değişse de sonucu tekrar İngiltere’deki üzere oluyor.
En çok sokak hayvanının yaşadığı ülke, Hindistan’da ise 2020 yılında yaklaşık 7 milyon insan köpekler tarafından akına uğradı. DSÖ datalarına nazaran her yıl yaklaşık 20 bin kişinin vefatına sebep olan kuduzun en önemli kaynağı olan sokak hayvanlarıyla ilgili uygulamalar ise bölgeden bölgeye değişiyor.
Hindistan’da vatandaşlar yaptıkları kampanyalarla sokak hayvanlarıyla ilgili daha önemli adımlar atılmasını, sorumluların daha ağır cezalara tabi tutulmasını ve kısırlaştırmayla sayıların azaltılmasını istiyor.
MİKROÇİP KAYBOLAN HAYVANLARIN SAHİBİNİ BULMAYI KOLAYLAŞTIRIYOR
Hayvan hakları örgütlerinin sokak hayvanı sayısının azaltılması ve ölümlerinin önüne geçilmesi için yaptığı tavsiyelerin başında, sorumlu hayvan sahibi olmak yer alıyor.
Gerekli sıhhat denetimlerini yaptırma, mikroçip taktırma ve kısırlaştırma üzere sorumlulukları bulunan hayvan sahiplerinin, bunları yapmadığı takdirde ceza alması da yapılan tavsiyeler ortasında.
Özellikle mikroçip taktırmanın ve bağlantı bilgileri olan bir tasma takmanın kıymetine vurgu yapan Sıfır Sokak Hayvanı Projesi, mikroçiple kaybolan bir hayvanın sahibine çarçabuk ulaştırılacağı, terk edilmişse de sahibinin bulunarak cezalandırılabileceğine işaret ediyor.
Tavsiyelerden bir oburu ise kısırlaştırmayı ihmal etmemek. Bu formda hem sahip olunan hayvanların istenmeyen üremesinin önüne geçiliyor hem de sokakta yaşayan hayvanların sayısı azalıyor.