Toplumda sık rastlanan bir hastalık olan farenjit, yutakta oluşan enfeksiyon sonucu yutağın iltihaplanmasıdır. Esas ateş, boğaz ağrısı, halsizlik üzere semptomlarla kendini gösteren bu hastalık virüs ya da bakteri kaynaklı olabileceğinden, bu hastalığın bulaşıcı olduğu söylenebilir. Grip gibisi başka viral hastalıklarda olduğu üzere soğuğa bağlı olarak beden direncinin düşmesiyle kış aylarında görülme sıklığı artar. Teşhisi güç olmayan bu hastalığın tedavisi de güç değildir.
Boğaz bölgesi yahut yutak bölgesinin tahriş olmasıyla rahatsızlık yaratan farenjit, akut ve kronik farenjit olarak olmak üzere iki kümeye ayrılır.
Akut farenjitte boğazda yanma, ağrı ve ateş meydana gelirken, kronik farenjitte ise daha çok kuru öksürük, gıcık ve boğazda takılma hissi üzere şikayetler görülmektedir. Akut farenjit boğazda kızarıklık, yutkunma zahmeti ve hastanın ateşinin olması birkaç gün boyunca yemek yerken zorlanma üzere durumlara neden oluyor.
Kronik farenjit ise daha çok boğaz bölgesinde tahriş sonrası görülen bir hastalıktır. Hastanın ömür biçimi ve alışkanları, reflü ve burun hastalıkları sonucu meydana gelebilir.
Kronik farenjit;
Boğazın tahriş olması sonucu ortaya çıkar. Boğazın daima olarak tahriş olması bu durumun uzun müddet devam etmesine sebep olur. Bilhassa burun kemiği eğriliği üzere burunda meydana gelen hastalıklar sonucu kişi ağızdan nefes alıp vermeye başlar ve bu durum da uzun müddette boğaz kuruluğuna neden olur. Bunun dışında kronik farenjite neden olabilecek durumlar;
• Öğretmenlik üzere çok konuşmayı gerektiren meslek sahibi olmak
• Kâfi sıvı alınmaması
• Çok sıcak yahut soğuk besin tüketilmesi
• Sigara kullanılması
• Acı baharatlar tüketilmesi
• Saman nezlesi
• Allerjiler
• Mideden asit gelmesi (reflü)
• Burunda alerji, sinüzit yahut geniz etinde şişmeye sebep olan hastalıklar neden olabilmektedir.
Akut farenjit;
Akut farenjite neden olan en yaygın sebepler ortasında virüsler yer almaktadır.
Farenjit, soğuk algınlığı üzere durumlarda enfeksiyonla birlikte görülebilir. Soğuk ortamlarda bulunmak, hasta bireylerle tıpkı ortamlarda bulunmak da akut farenjite neden olabilir.
Bunun yanı sıra, kuru hava, kısa vadeli kimyasal maruziyetleri üzere durumlar da akut farenjit nedeni olarak sayılabilmektedir.
FARENJİT BELİRTİLERİ NELERDİR?
Farenjitte kuluçka müddeti tipik olarak 2-5 gündür. Farenjite eşlik eden semptomlar farenjite neden olan duruma bağlı olarak değişir. Farenjitin belirtileri genel olarak şunlardır:
-Boğaz ağrısı
-Burun akıntısı
-Baş ağrısı
-Öksürük
-Yorgunluk hissi
-Vücut ağrıları
-Yüksek ateş (Soğuk algınlığında düşük dereceli ateş ve griple birlikte yüksek dereceli ateş)
Boğaz ağrısına ek olarak, mononükleoz semptomlar ise şunları içerir:
-Şişmiş lenf düğümleri
-Şiddetli yorgunluk
-Ateş
-Kas ağrıları
-Genel halsizlik
-İştah kaybı
Boğazda iltihap ve ağrıya neden olan bakteriyel bir enfeksiyon olan farenjit çeşitlerinden strep boğaz da şu durumlara neden olabilir:
-Yutma güçlüğü
-Beyaz yahut gri lekeli boğaz
-Şişmiş lenf düğümleri
-Ateş, titreme
-İştah kaybı
-Mide bulantısı
-Ağızda alışılmadık bir tat
-Genel olarak halsizlik hali
FARENJİT NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Farenjit tedavisi için kişinin kendi uygulayabileceği kolay destekleyici metotlar olduğu üzere hekimin önerdiği tedavinin de aksatılmadan uygulanması gerekir.
Farenjit tedavisinde öncelikle hastalığın kaynağı tespit edilmelidir. Hastalık viral kaynaklıysa semptomlara yönelik (örneğin boğaz ağrısı varsa ağrı kesici ilaç verilmesi gibi) bir tedavi uygulanırken, bakteri kaynaklıysa antibiyotik tedavisi uygulanabilir. Ayrıyeten, ferdî ve çevresel nedenlerle ortaya çıkan durumlarda, bu nedenin ortadan kaldırılması tedavideki birinci kademe olmalıdır.
Bütün bunların yanında genel olarak hastaların tedaviye dayanak olmak için dikkat etmesi gereken birtakım konular bulunmaktadır. Sıvı tüketim ölçüsünü artırmak boğazı nemli tutacağından hastada rahatlama sağlar. Bilhassa kronik farenjitin hayat üslubundan kaynaklandığı düşünüldüğünden, sigara içmek üzere boğaza ziyan veren alışkanlıkların büsbütün bırakılması ve yeme-içme alışkanlıklarının gözden geçirilmesi gerekir. Kronik farenjitin alerjen ya da boğaz sıhhati için uygun olmayan ortamda daima bulunmak üzere nedenlerden kaynaklandığı tespit edilirse, bunların da ortadan kaldırılması gerekir.
Öğretmenlik üzere daima konuşması gereken bir mesleğe sahip olanların bundan kaynaklanan kronik farenjiti varsa, boğazı tahriş etmeyecek formda konuşmaları, bağırarak konuşmaktan kaçınmaları, konuşmalarına sık sık orta vermeleri ve konuşurken ortada su içmeleri boğazı rahatlatmak için yapılabilecekler ortasında yer alır. Ömür usulünde yapılacak bu üzere değişiklikler kişinin hem sıhhati hem de ömür kalitesi açısından büyük yararlar sağlayacaktır.
FARENJİTE NE GÜZEL GELİR?
Faranjite uygun gelen doğal formüllerden de yararlanmak mümkündür. Farenjite şunlar düzgün gelir:
Adaçayı / ekinezya
2009’da yapılan bir araştırma, ekinezya / adaçayının boğaz ağrısını ve kaşınmayı hafifletmek için klorheksidin / lidokain kullanan bir sprey kadar tesirli olduğunu göstermiştir. Adaçayı antibakteriyel ve antiseptiktir. Ekinezya da bağışıklık güçlendirici tesirlere sahip olabilir. Ada çayını gargara biçiminde yapabilir ve o formda tüketebilirsiniz. Ada çayı, farenjitin neden olduğu boğaz iltihabına da yeterli gelir. Yeniden limon suyu ve demlenmiş ada çayı ile gargara yapmak da farenjite güzel gelebilmektedir.
Çiğ sarımsak
Sarımsağın antiseptik özellikleri vardır. Bakteriyel bir enfeksiyona yardımcı olabilir ve farenjitin yol açtığı boğaz ağrısını hafifletmeye katkı sağlar.
Çiğ sarımsak ezildiğinde; antibakteriyel, antifungal ve antiviral özelliklere sahip allisin isimli bir bileşik açığa çıkarır. Boğaz ağrısı için sarımsak kullanmanın en düzgün yolu, çiğ halde çiğnemek yahut bir dilim alıp 15 dakika boyunca emmektir. Çiğ sarımsağı daha kolay yutmak için rendeleyebilir, üzerine bal yahut zeytinyağı ekleyebilirsiniz.
Nane
Birçok yararı bulunan nane, çiğnendiği takdirde faranjit hastalığına da güzel gelmektedir. Nane, boğaz ağrısını yatıştırabilir ve kuru öksürüğü hafifletebilir. Nane, demlenerek çay halinde içilebilir.
FARENJİT EN FAZLA KAÇ GÜN SÜRER?
Faranjitin sebep olduğu nedeni bulup tedaviyi ona nazaran sürdürmek kıymetlidir. Birçok şahısta bu hastalık 3-7 gün ortasında resen güzelleşmektedir.
FARENJİT EN KISA MÜDDETTE NASIL GEÇER?
Faranjitin en kısa müddette geçmesini istiyorsanız bol bol dinlenmeniz gerekmektedir. Tıpkı vakitte bol su içmek, tuzlu su ile gargara yapmak, boğazı rahatlatıcı besinler ve içecekler tüketmek faranjiti en kısa müddette geçirmenize yardımcı olacaktır.
FARENJİT TEDAVİ EDİLMEZSE NE OLUR?
Farantjit teşhisi konulduktan sonra gerçek bir formda tedavi edilmezse, enfeksiyon yayılarak aşağı iner daha önemli sıkıntılara yol açabilecek olan larenjite döner. İlerleyen vakitlerde ise akciğere inebilir ve akciğer enfeksiyonuna sebep olabilir.
