Covid-19’un etkisini yitirmeye başladığı Avrupa’da grip ve türevi teneffüs yolu rahatsızlıklarındaki önemli artış hayatı olumsuz etkilerken birçok ülkede bilhassa antibiyotik üzere ilaçların temin edilmesinde zahmetler yaşanıyor.
Eski kıtada çok sayıda ülkede grip ve gibisi üst teneffüs yolu rahatsızlıklarının yanı sıra “RSV” ismi verilen teneffüs yolu virüsü, başta çocuklar olmak üzere yetişkinlerin de hastalığı ağır geçirmesine neden oluyor.
Yüksek ateş, istifra ve eklem ağrıları üzere semptomlara yol açan teneffüs yolu rahatsızlıklarıyla uğraşta başvurulan ilaçların tedarikinde ise kıta genelinde sıkıntılar yaşanıyor.
İlaç üretim maliyetlerinin yüksekliği münasebetiyle imalatın Avrupa dışında olması nedeniyle, Çin üzere ülkelerde Covid-19 tedbirlerinin yol açtığı badirelerden dolayı tedarik zincirinde aksamalar meydana gelebiliyor.
DSÖ’DEN UYARI
DSÖ’nün 23 Aralık’ta yayımladığı influenza güncellemesinde Avrupa’nın tamamını bünyesinde barındıran Kuzey Yarım Küre’de virüsün H3N2 cinsinin yaygınlaşması üzerine influenza olaylarının arttığı bilgisi paylaşıldı.
Üye ülkelere Covid-19’un yanı sıra influenza virüsünün dolanımının da yakından takip edilmesi tavsiyesi yapıldı.
Virüsün daha yaygın görüldüğü Kuzey Yarım Küre ülkelerine salgın nedeniyle hastaneye kaldırılma ve şiddetli enfeksiyon risklerini azaltmak için aşılama kampanyasını artırmaları davetinde bulunuldu.
Sağlık çalışanlarının ise virüsü tespit edebilmek için “ayırıcı teşhis” prosedürüne başvurmaları, ülkelerinin ulusal yönergelerine nazaran test ve tedavi uygulamaları gerektiği belirtildi.
Avrupa ve Orta Asya’da influenza olaylarının artışta olduğu, Avrupa’da ekseriyetle A(H3N2) çeşidinin, Orta Asya’da ise A(H1N1)’in yaygınlaştığı kaydedildi.
AVUSTURYA’DA YARIM MİLYON KİŞİ GRİBE YAKALANDI
Sağlık ve Besin Güvenliği Ajansı (AGES), grip ve gibisi hastalıklara ait resmi internet sitesinde 19-25 Aralık haftasında yapılan testlere nazaran ülke genelinde yaklaşık 479 bin kişinin bu hastalıklara yakalandığı bilgisini paylaştı.
Üst teneffüs yolu hastalıklarının çocuk ve yetişkinlere nazaran farklı bir seyir izlediğine işaret eden uzmanlar, ortalama 4 gün süren rahatsızlığın ülkenin sıhhat sistemini sarstığını belirtti.
Avusturya Eczacılar Birliği, 15 Aralık’ta yaptığı açıklamada, antibiyotik başta olmak üzere 500 ilacın tedarik edilemediğini, ilaç üretiminin Avrupa dışında gerçekleştirilmesinin tedarik zincirinde sorun yaşanmasına yol açtığını bildirdi.
YUNANİSTAN’DA İKİ KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ
Yunanistan Ulusal Kamu Sıhhati Kurumu (EODY) raporuna nazaran, 19-25 Aralık haftasında grip nedeniyle iki kişi hayatını kaybetti, 7 kişi ağır bakımda tedavi altına alındı.
Bir hafta boyunca yapılan testlerden yüzde 26’sında Covid-19, yüzde 14’ünde grip, yüzde 9’unda ise RSV virüsü teşhis edildi.
Grip hadiselerinin da evvelki haftaya oranla yükselişte olduğuna işaret edilen raporda, grip hadise sayılarının 0-14 ve 65 üstü yaş kümelerinde Covid-19 salgını öncesi 2019-2020 periyodu ortalamasına oranla daha yüksek olduğu vurgulandı.
Yunan basınında yer alan haberlerde grip olaylarının artması sonucu antibiyotikler, analjezikler ve ateş düşürücü ilaçların tedarikinde sorun yaşandığı aktarıldı.
ΣΚΑΙ TV’ye konuşan Yunanistan Sıhhat Bakanı Thanos Plevris, artan grip hadiseleri nedeniyle Avrupa genelinde yaşanan ilaç kahırlarına dikkati çekerek, 260 ilacın yurt dışına satışının yasaklandığını belirtti.
Plevris, stok yapılmasını önlemek hedefiyle ilaç depolarının da denetim edildiğini bildirdi.
POLONYA
Resmi bilgilere nazaran, 16-22 Aralık haftasında Polonya’da toplam grip olayı 296 bin 964 olarak kaydedildi. Hastalık, en çok 0-4 yaş kümesinde görüldü.
Bu periyotta bir kişi grip nedeniyle hayatını kaybetti.
İSVİÇRE’DE GRİP OLAYLARINDA ARTIŞ
İsviçre genelinde de grip olaylarında artış yaşanıyor.
Sağlık Bakanlığının grip ve türevi hastalıklara yönelik paylaştığı grafikte 17-23 Aralık’ta yaklaşık 25 bin yeni olayın kayıtlara geçtiği bildirildi.
Federal Halk Sıhhati Ofisinin raporuna nazaran ise ülke genelinde üst üste iki haftada olay sayıları iki katına çıktı.
Grip olaylarında son birkaç yılın doruğuna Noel öncesi ulaşılırken olağanda grip olaylarının ocak sonu yahut şubatta yaşandığı kaydedildi.
İLAÇ DARBOĞAZI YAŞANAN ALMANYA’DA “İMECE YOLU YARDIMLAŞMA” TAVSİYESİ
Almanya’da artan grip hadiseleri, RSV virüsü salgını, Covid-19 salgını, işçi eksikliği ve ilaç badiresi, sıhhat sistemini krizin eşiğine getirdi.
Alman Tabipler Birliği Lideri Klaus Reinhardt, Tagesspiegel gazetesine verdiği demeçte, birtakım ilaçların temin edilmesindeki darboğaza dikkati çekerek, halkı “imece yoluyla birbirine yardım etmeye” çağırdı.
Ecza dolaplarındaki kullanılmayan ilaçların değerlendirilebileceğine işaret eden Reinhardt, “Sağlıklıysanız, stokta bulunan ilaçları hastalara vermelisiniz. İlaçlar için bir cins bitpazarı usulü bir oluşuma muhtaçlık var.” tabirlerini kullandı.
HOLLANDA
Hollanda’da artan grip olayları, RSV virüsü salgını, çocuk hastanelerindeki yoğunluk ve ilaç problemi, sıhhat sistemini zorluyor.
Hollanda Sıhhat Bakanlığına bağlı Ulusal Halk Sıhhat ve Etraf Enstitüsünden (RIVM) yapılan yazılı açıklamada, ülkede grip epidemisinin yaşandığı ve aralık ayının başından bu yana grip olaylarında önemli artış olduğu belirtildi.
Açıklamada, 19-25 Aralık haftasında bir evvelki yıla nazaran RSV teneffüs yolu virüsünün 4 kat fazla görüldüğü bildirilirken 2 yaşın altındaki çocuklarda RSV virüsünün 2021’nin birebir devrine nazaran 2 kat arttığı tabir edildi.
Hollanda Eczacılar Birliği (KNMP) Lider Yardımcısı Nicole Hunfeld, Twitter’dan yaptığı açıklamada ilaç tedarikindeki düşüncelerin hastaları endişelendirdiğini ve ilaç arayan eczacılar için vakit kaybına sebep olduğunu belirtti.
Hunfeld, NPO1 Radyosu’na yaptığı açıklamada, “İlaç ham hususları Çin’den geliyor ve buradan kaynaklı ıstırap tüm tedarik zincirini etkiliyor.” sözünü kullanırken bilhassa epilepsi ve migren ilaçlarında önemli stok ıstırabı yaşandığını kaydetti.
FRANSA
Ulusal İlaç Ajansının (ANSM) datalarına nazaran, Fransa’da 2022’de yaklaşık 3 bin ilaçta tedarik zahmeti yahut kıtlık yaşandı.
Covid-19, teneffüs yolu hastalıkları ve grip salgınlarıyla karşı karşıya olan Fransa’da eczanelerde çocuklar için ağrı kesici ve antibiyotik bazlı ilaçlar bulmak zorlaştı.
Fransa Sıhhat Bakanı Francois Braun, 28 Aralık 2022’de ülkede grip olaylarındaki önemli artış nedeniyle ağır bakım servislerinin doluluğuna dikkati çekti.
Fransa Halk Sıhhati Kurumunun 28 Aralık’ta yayımladığı bilgilere nazaran, ülkede 2022’inin 51. haftasında grip yahut grip sendromuyla acile gelenlerin sayısı 19 bin 242 oldu. Bu sayı, bir evvelki haftaya nazaran yüzde 52’lik artışa tekabül ediyor.
İNGİLTERE’DE HASTANELERDEKİ GRİP HADİSELERİ BİR AYDA 7 KAT ARTTI
İngiltere Ulusal Sıhhat Sistemi (NHS) datalarına nazaran, bir ay evvel günde 520 kişi grip nedeniyle hastanelerde tedavi görürken geçen hafta günde 3 bin 746 kişi birebir sebepten hastanelerde tedavi altına alındı.
Geçen hafta hastanelerde yatan hastaların 267’si ağır bakımda tedavi görürken NHS, grip olaylarındaki artışın sıhhat hizmetleri üzerinde baskı oluşturmaya devam ettiği ihtarında bulundu.
Geçen yıl tıpkı devirde hastanelerde günde 34 grip olayı ve yatak doluluk oranının yüzde 86 olduğu kaydedilirken bu yıl bu oranın yüzde 93’e yükseldiğine işaret edildi.
NHS Ulusal Tıp Yöneticisi Prof.Dr. Sir Stephen Powis, grip olaylarındaki artışa ait açıklamasında şunları kaydetti:
“Ne yazık ki bu son grip dataları, hadiselerin yalnızca bir ayda 7 kat artması ve Covid-19’un devam eden tesirinin sıhhat çalışanını sert formda vurmasıyla ‘twindemic’ (Covid-19 ve grip salgınının tıpkı anda yaşanması) endişelerimizin gerçekleştiğini gösteriyor.”
Hastalanan NHS işçisinin sayısı, geçen ay sonu prestijiyle yüzde 20 artarak 52 bin 556’dan 63 bin 296’ya yükseldi.
