UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’nde yer alan Hıdırellez kutlamaları Türk dünyasında kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir. Hıdırellez 5 Mayıs Cumartesi akşamı başlayacak, 6 Mayıs Pazar günü ikindi ezanında bitecek.
HIDIRELLEZ İNANCI HAKKINDA
Hıdrellez Hızır ile İlyas isimlerinin birleştirilmesinden meydana gelip, yazın başlangıcı sayılan 6 Mayıs (Rumi 23 Nisan) gününe verilen isimdir. Yörede, Hızır ile İlyas hakkında değişik inanışlar bulunmaktadır:
Hızır ve İlyas, “Ab-u hayat”ı bulup, içerek, ölümsüzlüğe kavuşmuşlardır. Bunlar, hıdrellez günü görüşürler.
Hızır karada, İlyas da denizde yaşayan iki farklı peygamberdir. Bu iki peygamber, uzun müddet birbirlerinden farklı kalmışlar; lakin 6 Mayıs günü birbirlerine kavuşurlar.
Hızır peygamber ile İlyas peygamberin, Yalvaç’ın bugün “Hıdırlık” ismiyle anılan mesirelik yerinde bulunan masa formundaki taşın başında buluştuklarına inanılır.
HIDIRELLEZ RİTÜELLERİ
Büyük kentlerde daha az olmak üzere, kasaba ve köylerde hıdrellez için evvelden hazırlıklar yapılır. Bu hazırlıklar, konutun paklığı, üst-baş paklığı, yiyecek-içeceklerle ilgili hazırlıklardır. Hıdrellez gününden evvel meskenler baştanbaşa temizlenir. Zira pak olmayan konutlara Hızır’ın uğramayacağı düşünülür. Hıdrellez günü giyilmek üzere yeni elbiseler, ayakkabılar alınır.
Hıdırellez öncesindeki günün akşamında, birçok yerde vatandaşlar, mesken, otomobil, çocuk ve eş dileklerini bir kağıda çizerek gül ağacının koluna bağlıyor ya da bu ağacın tabanına toprak üzerine yansıtıyor. Rahmet getireceğine inanıldığı için gül ağacının tabanına para da gömülüyor.
Hıdrellez Günü yapılan duaların ve isteklerin kabul olması için sadaka verme, oruç tutma ve kurban kesme adeti vardır. Kurban ve adaklar “Hızır hakkı” için olmalıdır.
HIZIR’A ATFEDİLEN ÖZELLİKLER
Kalbi pak, Allah’a inanan insanlara yardım eder,
Uğradığı yerlere bolluk, rahmet, zenginlik sunar,
Dertlilere derman, hastalara şifa verir,
Bitkilerin yeşermesini, hayvanların üremesini,
insanların kuvvetlenmesini sağlar,
İnsanların bahtlarının açılmasına yardım eder,
Uğur ve kısmet sembolüdür,
Mucize ve keramet sahibidir.
