İstanbul Müftülüğü Ramazan ayında enderun metodu ile teravih namazı kılınacak mescitleri belirledi. Osmanlı devrinde uygulanan ezan, kamet, Kur’an-ı Kerim, ilahiler, kasideler ve duaların okunduğu ramazan ayının geleneklerinden “enderun adabı teravih”, bu yıl 15 farklı ilçede 44 mescitte kılınacak.
ENDERUN YORDAMI BİRİNCİ TERAVİH
1831 yılının Ramazan ayında, musikişinas padişahlardan Sultan 2. Mahmut’un da bulunduğu, müezzinliğini Türk musikisinin dahi ismi Hamamizade İsmail Dede Efendi’nin yaptığı, saray baş imamı Zeynel Abidin Efendi’nin kıldırdığı teravih, Enderun metodunun birinci örneğiydi.
ENDERUN TARZI TERAVİHİN ÖZELLİĞİ
Enderun yordamı teravihin özelliği, teravih namazının her 4 rekâtının, Türk musikisinin farklı makamlarında kılınması ve bu makamlardaki ilahilerle de süslenmesi.
İmamın takip edeceği makamlardan her 4 rekâtta bir Ramazan’ın ruhuna uygun, namazın huşu ve coşkusunu artırmak için dinlenme manasına gelen tervihalarda ise eğitimli ve hoş sesli müezzinler topluluğunca ilahilerin okunması âdetine “Cumhur Müezzinliği” ismi veriliyor. Saray dışında en çok Eyüpsultan Camisi’nde kılınıyor olması sebebiyle de bestekârların “Eyyübi” lakabını taşıdığı belirtiliyor.
ENDERUN ADABI TERAVİH TERTİBİ MAKAM SIRALAMASI
Osmanlı’nın esaslı geleneklerinden Enderun teravihte, öncelikle müezzinin getirdiği kamet ile yatsı namazının “Hicaz” yahut “Uşşak” makamında kılınacağı belirleniyor. Namaz kılınırken baş müezzinin makamlar ortasındaki geçişi salavat çekerek yaptığı Enderun teravihte, imam baş müezzinin makamından 4 rekât kıldırıyor, yeniden birebir makamdan ilahi okunuyor. Tekrar baş müezzin öbür makamdan salavat getirerek, imamın o makamdan namazı kıldırmasını sağlıyor.
Makamları klasik Türk musikisinin en değerli ismi olan Itri’ye dayanan Enderun yordamı teravihte en çok “Hicaz”, “Segâh”, “İsfahan”, “Uşşak” ve “Acemaşiran” makamları kullanılırken, vitir namazı “Segâh” makamında kılınıyor.
