İstanbul’un turistik merkezlerinden Kapalıçarşı’da İstanbul Valiliği, Fatih Belediyesi ve Kapalıçarşı İdare Şurası uyumuyla devam eden onarımda sona gelindi.
Yaklaşık 4 binden fazla dükkanın bulunduğu 562 yıllık tarihi yapıda; altyapı, tesisat, taban ve ana duvarlarda gerçekleştirilen süreçlerin büyük bir kısmı hazır hale getirildi.
Restorasyon yetkilileri, 27 bin metrekarelik tavan ve muhakkak duvarlarda 19.yüzyıla ilişkin gravürler baz alınarak yapılan kalem personelliği süslemelerinin yüzde 95 oranında sona erdiğini belirtti. Yapıda muhtemel İstanbul sarsıntısına karşı güçlendirme çalışmaları da gerçekleştirildi.
Bu kapsamda evvelki onarım süreçlerine ilişkin, özgün duvar yapısını örten çimento materyaller temizlenerek, yapının bilhassa çatlak bulunan makul noktalarına solüsyonlarla dolgu yapıldığı öğrenildi. Kapalıçarşı’nın kemer ve duvarları ortasında bulunan destekleyici gergi demirlerinin de alüminyum ve çelik gereçler ile yenilendiği, paslanmaya karşı temizlendiği, gereken noktalara eklemeler yapılarak onarıldığı bildirildi.
Fatih Belediyesi Bilim Konseyi Üyesi Yüksek Mimar İhsan Sarı, onarım ve güçlendirme çalışmaları hakkında bilgi verirken onarım programının birinci etabında yapının statik durumunun değerlendirildiğini belirtti.
Statik durumunda önemli badireler olduğunu söyleyen Sarı, müdahalelerin yapıldığını belirtti ve “Zemine alüminyum kazıklar çakmak üzere kimi detaylar, uygulamalar yapıldı.” dedi.
Kapalıçarşı’nın 1894 sarsıntısında yıkıma uğradığından ve sonrasında içinde 50 tane han olan Kapalı Çarşı’nın içi küçültülerek yaklaşık 18-20 hanı içinde barındıran bir Kapalı Çarşı halinde yine ihya edildiğinden bahseden Sarı, “En sonunda 80’li yıllarda Kapalıçarşı’nın içi neredeyse 27 bin metrekare tavan yüzeyi sıvanarak tezyinat (süsleme) yapılmış.” diye konuştu.
Sarı, ellerindeki evraklar doğrultusunda tamamının değiştirildiğini söz ederken “Anıt yapıtta yüzde 95 mertebesinde şu anda bitme kademesinde, çok az bir yer kaldı.” dedi.
“ZEMİNDEKİ SIVILAŞMAYA MÜDAHALE ETTİK”
“Deprem malum günümüzün konusu; yapıyı zelzeleye güçlü hale getirebilmek için PTT dediğimiz bölge civarındaki üç sokakta çalışmalar devam etmekte” sözlerini kullanan Sarı, “Kapalıçarşı’nın tabi tarihi bir kimliği var. Siz bu üzere anıt yapıtları ‘ Yüzde 100 sarsıntıya güçlü hale getirdim’ diyemezsiniz. Yaparsanız birçok mimari yapısını bozmak zorunda kalırsınız.” değerlendirmesinde bulundu.
Konsolidasyon (sağlamlaştırma) gayeli ek detayların olması gerektiğini vurgulayan Sarı, şöyle devam etti:
“Buranın elimizdeki bilgiler doğrultusunda muhtemel İstanbul zelzelesini karşılayacağını kıymetlendiriyoruz. O istikamette müdahaleler yapıldı. Olağan ‘Yüzde 100 burası kesin sarsıntıya dayanıklıdır’, dememiz mümkün değil. O vakit anıt yapıtta çok daha farklı takviyeler yapmamız, mimarisini bozmamız lazımdı. Onu da yapamayacağımız için asgarî müdahaleyle azamî randıman alma halinde bir çalışma yapıldı.”
Bazı sütun bulunan noktaların tabanlarına baktıklarını söz eden Sarı, “Özellikle Cevahir Bedesteni’nin etrafındaki caddelerde birtakım tedirginlikler gördük. Onların yerlerine destek emeliyle müdahale edildi. Yerde sıvılaşma vardı, yumuşak bir taban. Bu bölge tabi çok eski bir yerleşim bölgesi, daima dolgu yer. Dolgu taban üzerine yapıldığı için biz o yeri biraz daha sertleştirdik.” dedi.
Sarı, onarımın yıl sonuna kadar biteceğini değerlendirirken rastgele bir yangın ya da zelzele üzere afetle karşılaşılmaması durumunda ise 100 ila 150 senee kadar gidebileceğini söz etti.
