Filistinliler için mecburî göç, yağma ve katliamların simgesi olan “Nekbe” tam 71 yıldır dinmeyen bir acıyı söz ediyor. Filistinliler bugüne “Büyük Felaket” manasına gelen Nekbe ismini veriyor.
İsrail’in 14 Mayıs 1948’de tarihi Filistin topraklarında bağımsızlığını ilan etmesi, Filistinliler için onlarca yıldır devam eden felaketler silsilesinin başlangıcı oldu. Bu nedenle İsrail’in bağımsızlığını ilan ettiği tarih olan 14 Mayıs’ı takip eden gün, yani 15 Mayıs “Nekbe” günü olarak sembolleşti.
Günümüze kadar uzanan bu süreçte Filistin topraklarının büyük kısmı işgal edildi, sistematik katliamlarla binlerce Filistinli öldürüldü, 1 milyona yakın kişi vatanından sürüldü, 675 köy yok edildi ve kimi kentler Yahudileştirildi.
Yüz binlerce Filistinlinin vatanından sürülerek bir günde “mülteci” pozisyonuna düştüğü günü “Nekbe” olarak isimlendiren birinci kişi ise Arap ulusalcılığının en değerli teorisyenlerinden Suriyeli tarihçi Konstantin Zurayk olarak biliniyor.
Zurayk’ın “Nekbe Ne Manaya Gelir?” isimli kitabının yayımlanmasının akabinde bu isim 15 Mayıs’la özdeşleşti. Dünyanın dört bir yanında her 15 Mayıs’ta Nekbe protestoları düzenleniyor.
1 MİLYONA YAKIN FİLİSTİNLİ SÜRÜLDÜ
Filistinlilerin “Nekbe” ismini verdiği 15 Mayıs, Filistin ve İsrail toplumlarının zihninde taban tabana zıt formda algılanıyor.
İsrailliler için “bir devletin kuruluş” günü olan 14 Mayıs, Filistinliler için ise nüfuslarının yüzde 67’sine tekabül eden 957 bin kişinin vatanlarından zorla çıkarılması ve kültürel, toplumsal dokunun yok edilmesiyle başlayan ve günümüze kadar devam eden felaketler silsilesinin başlangıcı manasına geliyor.
675 köy ve kasaba yok edildi
İsrail güçleri Nekbe’de Filistinlilere ilişkin 675 köy ve kasabayı yok etti ve binlerce Filistinliyi öldürdü. Birçok tarihi Filistin kenti de Yahudileştirildi.
Bu süreçte Negev bölgesinde yaşayan Bedevi kabileler yerlerinden edildi. Ayrıyeten yerleşim bölgelerinin isimleri değiştirilerek kültürel kimlik de gaye alındı.
NEKBE’NİN TARİHİ 2 ASIR ÖNCESİNE DAYANIYOR
Nekbe’nin birinci tohumunun “Fransız General Napolyon Bonapart’ın fikriyle atıldığı, Balfour Deklarasyonu ile formlandığı ve son olarak İsrail’in birinci başbakanı Ben Gurion tarafından somutlaştırıldığı” tabir ediliyor.
Fransız General Napolyon Bonapart 1799’da Osmanlı yönetimi altındaki Filistin’de bir Yahudi devleti kurulması fikrini gündeme getirdi. Sonraki süreçte dünyanın her yerinden Musevilerin kümeler halinde Filistin’e göç etmesi sağlandı. Böylece siyonist Musevilerin Filistin topraklarını ele geçirmesi için taban hazırlandı.
Osmanlı’nın tüm engelleme uğraşlarına karşın Filistin’e Yahudi göçü devam etti. İngiliz General Edmund Allenby, Aralık 1917’de Kudüs’ü işgal ederek, Filistin’in Birinci Dünya Savaşı’nda hezimete uğrayan Osmanlı Devleti’ne bağlılığını sonlandırdı ve siyonistlere hareket alanı açtı.
Bölgenin 1917’de İngiliz mandasına girmesiyle Filistin’e Yahudi göçü daha da hızlandı. İngiltere Dışişleri Bakanlığının 1917’de yayımladığı ve Musevilerin Filistin’de devlet kurmasını öngören “Balfour Deklarasyonu” ile İngilizler, İsrail’in kurulmasına dayanaklarını ilan etti.
MANDA İDARESİNDEN NEKBE’YE
BM Genel Konseyinde 29 Kasım 1947’de Filistin’in, Yahudi ve Filistin devleti olarak bölünmesini öngören karar onaylandı. Karara başta Filistinliler olmak üzere Arap ülkeleri karşı çıkarken, siyonistler ise kararı memnuniyetle karşıladı.
Bölünme kararının sonraki günü, siyonistler tarafından kurulan “Haganah” isimli silahlı çete biçimi örgütler, Musevilerin ikamet etmesi için hazırlanan bölgeleri ele geçirdi. Filistin’de İngilizlerin manda idaresi sona erer ermez silahlı örgütler, 14 Mayıs 1948’de David Ben Gurion tarafından İsrail devletinin kurulduğunu duyurdu.
Bu tarihten sonra Musevilerin “kendilerine ayrılmış” bölgelere göçleri büyük ölçüde arttı. Mısır, Suriye, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri ve Ürdün tarafından oluşturulan Arap ordusuyla İsrail ortasında meydana gelen savaş da kelam konusu göçü önleyemedi.
Bu savaş, 3 Mart 1949’da İsrail’in BM’ye tam üye olarak kabul edilmesiyle sona erdi. İsrail evvel ABD sonrasında ise pek çok ülke tarafından tanındı.
SİYONİZMİN İDDİASI
Siyonistlerin, Filistin topraklarını “işgal gerekçeleri” ortasında üç argüman öne çıkıyor.
Bu savların birincisi, muharrir Israel Zangwill’in “Topraksız bir halk için, halksız bir toprak” kelamıyla söz edilen “halksız topraklar” fikriydi. Filistin’in işgalini “haklı göstermeye” çalışan en büyük propagandalardan biri olarak sunulan bu savla Filistinlilerin varlığı inkar edildi.
Siyonistlerin ikinci savı, 2 bin 70 yıl evvel bu topraklarda “İsrail devleti”nin var olduğu biçimindeydi.
Üçüncü sav ise “Filistinlilerin topraklarını satıp istekli olarak yurtlarını terk ettikleri” tarafındaydı. Siyonistlerin defaatle öne sürdüğü ve milletlerarası kamuoyunda kendisine taraftar bulan bu münasebetle, Filistinlilere yapılan katliamlar ve tehcirler görmezden gelindi. Meğer bu savın tersine İsrail devleti kurulduğunda Musevilerin bölgede sahip olduğu toprakların oranı yüzde 5’i geçmiyordu.
İSRAİL’İN KURULUŞU
Modern siyonizm fikrinin kurucusu Theodor Herzl’in başkanlığında 1897’de İsviçre’de düzenlenen Pal Konferansı’nda, kurulacak yeni devletin asılları belirlendi.
Bu andan itibaren “siyonizmin dini değil, milliyetçi fikirleri benimseyen, emperyalist ve ırkçı yerleşime hizmet eden, sömürgeci bir siyasi hareket olduğu” tabir ediliyor.
Herzl, Yahudi devleti kurulması projesine milletlerarası onay almaya çalıştı. Devrin Osmanlı Padişahı Sultan 2.Abdülhamit’i “Filistin’de Museviler için toprak elde etme” konusunda ikna edemeyen Herzl, aradığı takviyesi İngiltere’den almayı başardı.
Herzl, 1902’de, “Bu devletin, barbarlığın karşına dikilen uygarlığın ileri karakolu olacağını” ileri sürdü.
Ancak Herzl’in bu söylemi gerçekte karşılığını bulmadı. Tersine 1950’deki “Dönüş Yasası” ile göçmen olarak İsrail’e gelen her Yahudi’ye vatandaşlık hakkı verildi ve Filistin toprakları, dünyanın dört bir yanındaki Museviler için “vatan” ilan edildi.
Onlarca yıldır sürgün hayatı yaşayan milyonlarca Filistinli için “Nekbe” (Büyük Felaket) mecburî göç, yağma ve katliamların simgesi olmaya devam ediyor.
