TROMBOSİT (PLT) NEDİR?
Trombosit ne demek sorusu, kan pulcukları ya da plateletler olarak da bilinen bir tıp kan hücresi kümesi olarak yanıtlanabilir. Kemik iliğinde üretilen trombositler, kanda çeşitli kimyasal tepkilerin yürütülmesi için kıymetli misyonlar üstlenir.
Kanın pıhtılaşması, damar hasarlarının onarılması ve yaraların güzelleştirilmesi üzere birçok durumda trombositler, çeşitli biçimlerde farklılaşarak oluşan travmanın derhal kapatılmasını sağlar. Böylece kan kaybının önüne geçilirken hasar gören dokuların tamiratı için gereken ortam hazırlanmış olur.
Trombosit sayısının olağandan daha düşük olması durumunda kan damarları yaralanmaya ve kanamaya yatkın hale geleceğinden yaralanmalarda çok kan kaybı görülebilir, yara güzelleşmesi gecikebilir ve kanın pıhtılaşma müddeti uzar.
TROMBOSİT (PLT) OLAĞAN PAHASI NEDİR?
Trombosit sayısı, bireyden şahsa ve günden güne değerli farklılıklar gösterebilir. Lakin sağlıklı yetişkin bireylerde ortalama trombosit sayısının 150.000 ile 450.000 hücre/mL aralığında olması beklenir.
Dolayısıyla PLT bedeli kaç olmalı sorusu 150 ile 450 bin trombosit ortası olarak yanıtlanabilir. Çeşitli hastalıklar, kullanılan birtakım ilaçlar, yaş, cinsiyet ve gebelik durumu üzere birçok faktör, bu kıymetlerde değişikliklere yol açabilir.
Bu nedenle kan sonuçlarındaki trombosit sayısı bireye mahsus olacak formda tabip tarafından değerlendirilmelidir. Kimi durumlarda hududa yakın olan düşüklük ve yükseklikler rastgele bir olumsuzluk teşkil etmez. Lakin bariz trombosit düşüklüğü ve yüksekliği durumunda bu sorunun nedeni kesinlikle araştırılmalıdır.
TROMBOSİT (PLT) DÜŞÜKLÜĞÜ NEDİR?
Kan sayımında trombosit kıymetinin 150.000 hücre/mL’den daha düşük çıkması, kanda PLT düşüklüğü olarak isimlendirilir. Bu durumun bir öteki ismi ise trombositopenidir. Kanda trombosit kıymetinin düşük olmasının altında yatan birçok sıhhat sorunu kelam konusu olabilir.
Trombosit üretiminin azalması, trombosit yıkımının artması, kanın olağandan daha seyreltik olması üzere durumlarda ünite kandaki trombosit sayısı düşeceğinden trombositopeni durumu ortaya çıkabilir.
Bazı hastalıkların yanı sıra kullanılan kimi ilaçlar, beslenme yahut alınan kimi tedaviler trombosit sayısını düşürücü tesir gösterebilir.
TROMBOSİT DÜŞÜKLÜĞÜ NEDENLERİ
Trombosit düşüklüğü tespit edilen hastalarda bu duruma yol açabilecek pek çok durum kelam bahsidir. Bunlardan kimileri şu biçimdedir:
-Akut yahut kronik çeşitli hastalıklar
-Gebelik
-Kan nakli
-Sepsis (mikroorganizmaların kan sirkülasyonuna karışması ile görülen kan zehirlenmesi durumu)
-Kullanılan birtakım ilaçların yan etkileri
-Folik asit yahut B12 vitamininin eksikliğine bağlı olarak gelişen anemiler
-Aplastik anemi
-İmmünolojik yahut romatolojik hastalıklar
-Çeşitli kanser çeşitleri (özellikle hematolojik kanserler)
-Uzun vadeli ve çok alkol kullanımı
-Zehirlenme, toksik unsurlara yahut radyasyona maruz kalma
-Kemoterapi ve radyoterapi üzere kanser tedavileri
-Kemik iliğine ait hastalıklar
-Viral enfeksiyonlar.
TROMBOSİT DÜŞÜKLÜĞÜ BELİRTİLERİ
Kanda PLT bedelleri düştüğünde bu durum bireyde çeşitli belirtilere neden olabilir. Trombosit bedeli ne kadar düşükse, belirtiler de çoklukla o kadar şiddetli halde hissedilir. Kimi trombositopeni belirtileri şunlardır:
-Vücudun çeşitli bölgelerinde mor, kırmızı yahut kahverengi renge sahip morarma ya da renk değişiklikleri
-Aralıklı olarak gelişen burun ve diş eti kanamaları
-Yara güzelleşmesinin gecikmesi
-Kanın pıhtılaşmasının zorlaşması
-Ciltte kırmızı yahut mor renkli beneklenmeler (Peteşi)
-İdrarda kan görülmesi
-Makattan kan gelmesi, kanlı dışkılama yahut siyah renkli dışkı (melena) görünümü
-Kanlı kusma (Hematemez)
-İç kanamalar
TROMBOSİT (PLT) YÜKSEKLİĞİ NEDİR?
Kanda PLT yüksekliği, trombosit sayısının 450.000 hücre/mL’den daha yüksek olması durumudur.
Trombosit yüksekliği yahut trombositoz olarak isimlendirilen bu durumun gelişiminde trombositopeninin tam aksisi biçimde kanda pıhtılaşma eğilimi artar.
Kan hücrelerinin üretimi ve ölçüsünün düzenlenmesi ile bağlı olan sistemlerde yahut hormonal istikrarda oluşan problemler, trombosit üretiminde artışa neden olabilir. Yeniden benzeri biçimde kullanılan kimi ilaçlar yahut bireyde bulunan çeşitli hastalıklar trombosit sayısının yükselmesinde tesirli olabilir.
TROMBOSİT YÜKSEKLİĞİ NEDENLERİ
Trombosit yüksekliği yahut trombositoz durumuna yol açabilecek çeşitli nedenler kelam hususudur. Bunlardan kimileri şu biçimdedir:
-Kandaki sıvı oranının düşmesine bağlı olarak trombosit oranının artmış olması (kanın ağırlaşmış olması)
-Fizyolojik olarak trombosit üretiminin fazla olması
-Demir mineralinin yetersizliğine bağlı olarak trombosit üretiminin artması
-Trombosit yıkımında vazife alan dalağın işlevini yitirmesi yahut dalağın splenektomi operasyonuyla alınmış olması
-Kemik iliğinde bulunan tümörler
-İnflamatuar bağırsak hastalıkları
-Romatizmal hastalıklar
-Çeşitli kanser türleri
-Hemoliz (kırmızı kan hücrelerinin yıkımı)
-Kullanılan kimi ilaçlar.
TROMBOSİT YÜKSEKLİĞİ BELİRTİLERİ
Kanda PLT kıymeti yüksekliği şahıslarda ekseriyetle rastgele bir belirtiye neden olmaz. Bu nedenle birçok durumda kan sayımı sonuçlarında rastlantısal olarak saptanır.
Ciddi bir trombositoz durumu var ise hastada baş dönmesi, baş ağrısı, göğüs ağrısı, görme bozuklukları, el ve ayak şişmesi, uyuşukluk, dalak şişliği ve kaşıntı üzere çeşitli semptomlar ortaya çıkabilir.
Yüksek trombosit sayısına bağlı olarak bedenin çeşitli bölgelerinde pıhtılaşma sorunu meydana gelebileceğinden belirtiler pıhtılaşmanın oluştuğu bölgede ağırlaşır.
Söz konusu pıhtılaşmalar kalp ve beyin damarlarında da meydana gelebileceğinden önemli trombositozlarda kalp krizi ve felç üzere riskler de kelam hususudur. Bu nedenle bariz trombosit yükselmelerinde tıbbi tedavi uygulanması epey kıymetlidir.