SPİNA BİFİDA NEDİR?
Spina bifida ayrık yahut açık omurga manasına gelir. En sık görülen doğuştan olma hastalıklardan birisidir. Spina bifida başta myelomeningosel olmak üzere omuriliği etkileyen birçok halde görülebilir.
Spina bifida’da omurilik ve sonlar, açık kalan omurların ortasından çıkar ve bebeğin sırtında bir yumru oluşturur. Bu da bedendeki birtakım fonksiyonları denetim eden hudutlara ziyan verir. Çocukta kısmi felç, yürüme sorunları, hidrosefali, bağırsak ve mesane sorunları, ileride skolyoz üzere problemler görülebilir.
Hastalığın en büyük nedeninin folik asit eksikliği olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle hamilelik planlayan bayanların en az 3 ay öncesinde bayan doğum uzmanına başvurarak folik asite başlaması çok değerlidir.
Spina bifida hamilelik sırasında yapılan kan ve ultrason testleriyle saptanabilir. Bu rahatsızlıkla dünyaya gelen bebekler doğumdan sonra birinci 35 saatin içinde ameliyat edilirse anomalinin neden olduğu kimi problemlere pürüz olmak mümkündür.
Ayak hareketlerini etkileyen, idrar ve gaita tutamama ile cinsel meselelere yol açan spina bifida, çocuk beyin cerrahisi, nörolog, nefrolog, fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı üzere farklı branşlardan uzmanlar tarafından takip ve tedavi edilen çok istikametli bir rahatsızlıktır.
SPİNA BİFİDA TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Spina bifida tedavisi öncelikli olarak cerrahidir. Spina bifida ameliyatlarında hedef dışarıya açık olan hudut sisteminin anatomik yapıya en uygun formda kapatılmasıdır.
Ameliyatın akabinde kollayıcı tedaviler gündeme gelmektedir. Yaşanan meseleye nazaran mesanenin korunması, fizik tedavi, kas güçlendirilmesi üzere hami tedaviler gündeme gelmektedir.
Spina bifida hastalığında çoklukla beyinde su toplanması olarak bilinen Hidrosefali hastalığı da görülebilmektedir. İki hastalık neden sonuç alakasıyla birbirine ilişkilidir. Spina bifida olup tıpkı vakitte Hidrosefalisi de olan çocuklarda eş vakitli tedaviler uygulanmalıdır.
Hidrosefali hastalığın tedavisi şant uygulamasıdır. Hidrosefalinin tedavisi büyük bir ornada şant uygulamasıyla yapılmaktadır. Şant tedavisi beyinde üretilen fazla suyun karın boşluğuna gönderilmesi aslına dayanır. Lakin spina bifidalı çocuklar çoklukla erken doğan ve bedeni gelişmemiş çocuklar olduğu için şant tedavisi için aşikâr bir kilogramın üzerine çıkması beklenmektedir. Bu nedenle hastanede uzun yatışlar gerekebilmektedir.
Spina bifida hastalarında bilhassa açık tiplerinde hudut sisteminin bir kısmı dışarıda bulunduğu için enfeksiyonlar gelişebilmektedir. Enfeksiyonlara karşı çocukların korunabilmesi için gerekli tedbirlerin alınması hayati ehemmiyet taşımaktadır.
Spina bifida hastalığın ilerlemiş evrelerinde tam tedavi mümkün olmayabilmektedir. Bilhassa hudutların omurga dışına taştığı ve ziyan gördüğü durumlarda hudut tamiratı mümkün olmamaktadır. Bu hastalarda hayat konforunu artıracak tedaviler gündeme gelmektedir. Lakin kapalı formu denilen ve ilerlememiş Spina bifida hastalarında cerrahi tekniklerle tam tedavi sağlanabilmektedir.